۱. در بيان معناى حديث «لاجبر و لاتفويض, بل أمر بين الأمرين»^۱
مى گويد:
مراد اين نيست كه عبد, حالتى بين جبر و تفويض دارد (همان طور كه فلك, نه سرد است و نه گرم); بلكه به اين معناست كه اختيار انسان, عين اضطرارش و جبرش, عين تفويض اوست. او در عين اختيار, مضطرّ است و در عين جبر, مختار است; چون براى هر چيزى صفتى است كه كمال دوم آن است. ^۲

۲.در روايتى از پيامبر اكرم آمده است:إنّ أشدّ النّاس عذاباً يوم القيامة, عالم لم ينفعه اللّه بعلمه. ^۳

۰.معذّب ترين مردم در روز قيامت, عالمى است كه خداوند به وسيله علمش, نفعى به او نرساند.

ملاصدرا درباره اين دسته از علما مى نويسد:
سِرّش اين است كه اينها در شريف ترين اشيا كه همان علم به خدا و احكامش است, به پست ترين اشيا, همچون جاه و منزلت دنيوى, تفاخر به ثروت دنيا, اعتماد به زيورهاى دنيوى, و جاودانه بودن در زمين, متوسّل شده اند. ^۴

۳.در حديثى است كه پيامبر اكرم مى فرمايد:العلم علمان: علم الأبدان وعلم الأديان. ^۵

۰.علم بر دو قسم است: علم به بدنها و علم به دينها.

ملاصدرا در شرح آن مى گويد:
اين حديث, اشاره دارد كه كمال انسانْ وابسته به اصلاح اين دو روح است; زيرا به وسيله شناخت طب و عمل به مقتضاى آن, روح كه ابتداى خلقتش از خاك