سوم, ارائه روايات و يا آيات مكمّل با آن و جمع آنها با يكديگر به گونه اى كه موجب خدشه در استدلال براى مدّعاى طرف مقابل شود.
ملاصدرا در مواردى كه مى خواهد نظريه ديگران را نقد كند, از اين سه روش استفاده مى كند. نمونه هايى از اين موارد سه گانه ذكر مى شود.
1. اشكال سندى: بحثى مطرح شده است كه: آيا انبيا بالاترند يا ملائكه؟
آنها كه مى گويند انبيا بالاترند, ده دليل براى مدّعاى خود آورده اند. ملاصدرا بعد از بيان هر دليلى, پاسخ آن را ذكر كرده است. دليل نهم و دهم آنها, روايت است. در دليل نهم, روايتى درباره شب معراج آمده است كه:
۰.إنّ جبرئيل أخذ بركاب محمد, حتّى أركبه البُراق ليلة المعراج, و لمّا وصل الى بعض المقامات تخلّف منه جبرئيل وقال: لو دنوت أنمُلة لاحترقت. ۱
۰.در شب معراج, جبرئيل در ركاب حضرت محمد(ص) بود تا او را سوار بر براق كرد. وقتى به يكى از مراحل رسيد, جبرئيل در آنجا باقى ماند و گفت: اگر به اندازه سرانگشتى نزديك مى شدم, آتش مى گرفتم.
۰.در دليل دهم نيز اين روايت از پيامبر(ص) نقل شده كه:قال(ص): «إنّ لى وزيرين فى السماء» و أشار الى جبرئيل و ميكائيل. ۲
۰.فرمود:«من دو وزير در آسمان دارم» و به جبرئيل و ميكائيل اشاره كرد.
صدرالمتألهين, درباره روايت اوّل مى گويد: پاسخ داده شده كه اين, خبر واحد است. درباره دليل دوم نيز مى گويد: پاسخ داده شده كه ثبوت اين حديث و صحّت آن, منع شده است. ۳
بنابراين, او در سند اين دو حديثْ خدشه وارد كرده است.
2. اشكال در دلالت حديث: ممكن است كسى براى مدّعاى خود, رواياتى بياورد
1.بحارالأنوار, ج۱۸, ص۳۸۲ (با اختلاف در تعبير).
2.كنز العمّال,ج۱۱, ص۵۶۳ (ح۳۲۶۶۱) و ج۱۳, ص۱۵ (ح۳۶۱۲۰).
3.تفسير القرآن الكريم, ج۳, ص۵۴.
