1ـ2. عبدالملك بن حبيب (نيمه نخست قرن سوم هجرى/نهم ميلادى)
مرحله دوم
2ـ1. بقيّ بن مَخلَد (م276ق/889م)
2ـ2. محمد بن وضّاح (م286ق/900م)
بخش دوم: مواجهه بين اهل رأى و اهل حديث
1. آزار محدّثان
2. ستيز بر سر مسئله بالا بردن دست ها در نماز
3. همزيستى بين اهل رأى و اهل حديث
نتايج
بخش نخست: ارتباط اوائل با گسترش حديث در اندلس
فقهايى كه گفته شده براى نخستين بارْ حديث را در اندلس معرّفى كرده اند, اين افرادند: معاوية بن صالح حَضْرَمى حمصى, ۱ كه حمص را در سال 125ق/742م, ترك كرد و قبل از سال 138ق/755م, وارد اندلس شد و بعد از اين تاريخ, قاضى حكومتِ اوّلين امير اُمَوى گرديد. طبق برخى منابع, او در سال 158ق/744م, درگذشت و بر طبق منابع ديگر, در تاريخى متأخّرتر.
صعصة بن سلاّم دمشقى, ۲ همانند معاويه حَضْرَمى, منشأ سورى دارد. او مفتى دو امير نخست حكومت اموى بود و در ايّام پايانى قرن دوم هجرى (180ق/796م يا
1.ر.ك: قضاة, ص۳۱ـ۴۰, با اسناد اندلسى ذيل: ابن حارث الخشنى عن أحمد بن زياد (م۳۲۶ق/۹۳۷م) عن محمد بن وضّاح (م۲۸۷ق/۹۰۰م) عن يحيى الليثى (م۲۳۴ق/۸۴۸م).
2.ر.ك: تاريخ, شماره ۶۰۸,جذوة, شماره ۵۱۰; بغية, شماره ۸۵۳; مُغرب, ابن سعيد, ج۱, ص۴۴. تاريخ رسيدنش به اندلس (آمدنش از مصر) مشخّص نيست. او مفتيِ عبدالرحمان اوّل و هشام اوّل و پيرو مذهب اوزاعى بود كه كاشتن درختان را در مسجد, روا مى د انست. اين عمل, بعدها به عنوان نظر خاصّ مالكيان اندلس شناخته شده بود. ر.ك:
Fierro, los malikies de al-Andalus, p۷۹.
