طبيعى است كه وقتى اين جانب, تمامى مواردِ: ادغام دو يا چند حديث, تقطيع يك حديث, جا به جايى عبارات يك حديث, ادغام حديثى در عنوان باب, حذف كامل يك حديث, و… را استخراج و در جدول هايى تقديم اهل تحقيق كردم, از جمله قصد داشتم جلوى سرگردانى و ترديد و اتلاف وقت استفاده كنندگان را بگيرم. مگر نه اين كه خدمات جديد رايانه اى بايد امكان دستيابى به متون مصادر و منابع را در كوتاه ترين مدّت و با دقّتى بالا و با گسترده ترين جستجوها فراهم آورند؟
به هر حال, به گمان من, ايراداتى كه ذكر نموده ام, بر نرم افزار «موسوعة الحديث الشريف» وارد است و نقد اين جانب, به عنوان مقاله اطلاع رسانى ـ همچنان كه در بخش اطلاع رسانيِ مجلّه منتشر شد ـ مفيد است و جدول هاى تنظيمى بنده, راهگشاى استفاده كنندگان از نرم افزار ياد شده خواهد بود.
در پايان, با پوزش, خدمت ناقد محترم عرض مى كنم كه ظاهراً ايشان از مقصود اصلى بنده (مذكور در مقاله) و فايده اصلى نقد بنده غفلت نموده اند و از كنار اشكال مبناييِ وارد بر نرم افزار «كتب تسعه» به سادگى گذشته اند و اين, برخلاف اصول تحقيق در متون (/نصوص) است, بخصوص در مثل صحيح البخارى كه محدّثان و مصنّفان بزرگ اهل سنّت, اشكالات جدّى قابل توجّهى بر تدوين و ترتيب و ضبط آن گرفته اند [ر.ك: علوم حديث, شماره6, ص274 (گفتگو); شماره 15, ص78 (مقاله دكتر حسن حنفى)] و شايسته نيست كه محقّقانِ امروز, در صدد رفع و رجوع آنها (آن هم به روشى نامعلوم) برآيند. والسلام.
سيّد محسن حسينى امينى