داشت و مرحوم كلينى در جلد هشتم الكافى آورده و ما در جلد چهارم موسوعه امام على(ع) تحت عنوان «تعذّر بعض الإصلاحات» آن را نقل كرده ايم, ضمن تحليل ارزنده اى, بخشى از انحرافات فرهنگى جامعه اسلامى آن روز را بيان كرده و توضيح داده است كه اگر مى توانستم, اين انحرافات را اصلاح مى كردم; اما به دليل اين كه زمينه اجتماعى فراهم نيست, از آن صرف نظر مى كنم.
بنابراين, در تعارض اصلاحات فرهنگى با مردمدارى, در سيره علوى, به دليل فراهم نبودن زمينه مبارزه با انحرافات فرهنگى, مردمدارى مقدّم مى شود و انجام دادن بخشى از اصلاحات فرهنگى, به فرصت مناسبْ موكول مى گردد. همچنين امام از برخى اصلاحات قضايى نيز به همين دليل,چشمپوشى كرده به شُريح دستور داد:

۰.اقض كما كنت تقضى, حتى تجتمع أمر الناس. ^۱

۰.همان طور كه [در حكومت هاى گذشته] قضاوت مى كردى قضاوت كن, تا وحدت كلمه مردم, خدشه دار نشود.

2. به رسميت شناختن حقوق مردم در حكومت علوى

يكى ديگر از محورهاى مهم و آموزنده در سيره حكومتى علوى كه امروز خيلى كاربرد دارد, اعتراف به حقوق مردم است:
يكى از چيزهايى كه رضايت عموم بدان بستگى دارد, اين است كه حكومت [/حاكم] با چه ديده اى به توده مردم و به خودش نگاه مى كند: با اين چشم كه آنها برده و مملوك اند و خود, مالك و صاحب اختيار است؟ و يا با اين چشم كه آنها صاحب حق اند و او خود, تنها وكيل و امين و نماينده است؟ در صورت اوّل, هر خدمتى انجام دهد, از نوع تيمارى است كه مالك يك حيوان براى حيوان خويش انجام مى دهد, و در صورت دوم, از نوع خدمتى است كه يك امين صالح انجام مى دهد. اعتراف حكومت به حقوق واقعى مردم و احتراز از