مى گذاشتند. قاطعاً نمى گفتند: «اين حديث نيست», مگر اين كه با قرآن, با يك نص صريحى و يا مثلاً با دلالت عقلى واضحى تعارض داشته باشد كه آن, جاى خود دارد و بحث ديگرى است.
كار بر روى حديث, بسيار خوب است و من اميدوارم يك نهضت جديد تدوين حديث به وجود بيايد كه ما امروز به چنين نهضتى احتياج داريم. مرحوم آية اللّه بروجردى ـ رضوان اللّه تعالى عليه ـ در زمان خودشان اين كار را به يك نحوى شروع كردند كه همين جامع أحاديث الشيعة باشد. البته اين كه جامع أحاديث الشيعة چه قدر توانسته آن مطلوب را برآورده بكند, من نمى دانم. حالا اين البته جامع احاديث فقهى است و باب استفاده فقهاست. ولى بايد بررسى كرد آيا: كه اين تبويب, تبويب خوبى است؟ ببينيد, تبويب, خيلى مهم است. يك علت مهم موفقيت وسائل, تبويب خوب آن بود. خوش سليقه است. فيض كاشانى ـ رضوان اللّه عليه ـ هم هم زمان است با صاحب وسائل و تقريباً در همان زمان, وافى را نوشته; اما آن خصوصياتى كه در وسائل هست, در وافى نيست; اگرچه خود وسائل هم بى عيب نيست. همين تقطيع كه گفته مى شود, اشكال واردى است.البته اين تقطيع, به يك معنا عيب است و به يك معنا حسن; يعنى او اگر مى خواست تقطيع نكند, كتاب خيلى مفصّل ترى مى شد. ايراد ديگرش اين است كه بدون تعيين دقيق محل, ارجاع داده به قبل و بعد. كسانى كه با وسائل آشنا هستند, مى دانند كه اينها در زمان خودشان كارهاى مهمّى انجام داده اند; والاّ كتب اربعه كه بود! اما اينها آمدند وافى را يا عوالم يا وسائل يا بحار را به وجود آوردند.
ما امروز احتياج داريم به تبويب حديث به شكل مناسب زمان. يك كارهايى هم البته شده ـ كه با ارزش هم هست ـ, منتها اينها كافى نيست. ما براى همه سطوح (سطوح متخصصان, سطوح ميانى و سطوح عامه) بايد حديث را در اختيار بگذاريم. بايد متناسب آنها تدوين بكنيم تا همه ـ إن شاء اللّه ـ بتوانند از حديث استفاده كنند.