طرفه هاي پور طاووس - صفحه 174

متكلّمان و مفسّران و محدّثان اماميه بوده است.
سيّد رضى الدّين على بن موسى بن جعفر بن طاووس, عالم نامور امامى (م664ق), يكى از كسانى است كه غيورانه ـ و با موضعگيرى هايى كه گاه با شيوه ديگر عالمانِ هم روزگارش تفاوت دارد, به تبيين حقّانيت عقيده اماميه در پُرسمان امامت پرداخته است. كتاب الطرائف ۱ او, گستره قابل توجه اهتمام وى را در اين باب, باز مى نماياند. وى تتمّه اى كوچك, موسوم به طُرَف برايِ الطرائف نوشته است كه در حقيقت, حديث نامه اى است خاص در موضوع خلافت بلافصل و وصايت اميرمؤمنان, و چنان كه خواهد آمد, متّكى بر يك مأخذ كهن شيعى.
كتاب طُرَف ابن طاووس, علاوه بر مقدمه و خاتمه, مشتمل بر سى و سه «طُرفه» است. حجم اين كتاب, كم و هم چندِ يك رساله است.
ابن طاووس, در كتابِ الطرائف, براى پوشيده داشتن نام خود از دستگاه خلافت عبّاسى ـ كه تحمّلِ شنيدن حق را نداشتند و حقگويان را تعقيب و آزار مى كردند ـ, خود را عبدالمحمود بن داوود ناميده است. از همين روى, در طُرَف هم كه مُتمّم الطرائف است, نام خود را ياد نكرده و طريق تقيّه پيموده است; چنان كه كتاب با اين عبارت آغاز مى شود:
هذا كتاب «طرف…», تأليفُ بعضِ مَن أحَسَن اللّه إليه و عَرَّفه ما الأحوال عليه.
همچنين ابن طاووس كوشيده تا به

1.نام كامل اين اثر, الطرائف فى معرفة مذاهب الطوائف است. مشخّصات كتابشناختى جديدترين چاپى كه از الطرائف به نظر نگارنده رسيده, از اين قرار است: الطرائف…, تحقيق السيد على عاشور, بيروت: مؤسسة الأعلمى للمطبوعات, ۱۴۲۰ق, ۲ج. ولى هنوز جاى طبع انتقادى و علمى اين نگارش كرامَند, خالى است. از مجموع سخنان ابن طاووس درباره الطرائف (سعد السعود, تحقيق: فارس تبريزيان الحسّون, ص۹۹ـ۱۰۲) مى توان دريافت كه وى به اين اثر خويش, علاقه و عنايت فراوان داشته است.

صفحه از 187