در جستجوي «المعتَمد» كَراجكي - صفحه 224

عباس! ما أظنّ بصاحبك إلا مظلوماً!» ـ يعنى عليّاً عليه السلام ـ. فقلت فى نفسى: «اللّه ليسعفنى بها», فقلت: «يا أميرالمؤمنين! أدِّ إليه ظلامته!». فانتزع يده فمضى و هو يهمهم, ثمّ وقف فلحقتُه, فقال: «يا ابن عباس! ما أظنّ القوم منعهم من صاحبك إلا أنّهم استصغروه». فقلت فى نفسى: «هذه شرٌ من الاولى!», فقلت: «يا أميرالمؤمنين! ما استصغره اللّه حين أمره بأخذ سورة ”براءة“ من أبى بكر فيؤدّيها!». فسكت. ۱ اين حكايت كه از «المعتمد» نقل شده, در رساله پيش گفته كه در اوّل آن, نام «المعتمد» نوشته شده و با نام «التفضيل» منتشر شده است, موجود نيست و مى توان يقين كرد كه رساله اى به نام «المعتمد» در بيان امامت على(ع) موجود بوده و شايد هم اكنون نيز نسخه هايى از آن, موجود باشد; ولى شناسايى نشده است كه مطلب بالا از آن كتابْ نقل شده است. امّا اين كه «المعتمد» از تأليفات كراجكى باشد, مورد ترديد است.

نتيجه

1ـ كراجكى, رساله اى در اثبات فضيلت على(ع) به نام «الرسالة العلوية» داشته كه با نام التفضيل, منتشر شده است.
2ـ رساله اى با نام «التفضيل», از سده يازدهم هجرى به بعد, به كراجكى نسبت داده شده; ولى معلوم نيست كه مقصود از آن, همين كتابى است كه به همين نام منتشر شده, يا رساله ديگرى منظور بوده است.
3ـ در آغاز يكى از نسخه هاى «الرسالة العلوية»ى كراجكى, نام آن «المعتمد فى الامامة» نوشته شده و از روى همين نوشته, در مصادر بعدى, كتابى با اين نام از كراجكى ياد شده, كه درست نيست و نسخه مورد نظر, همان «الرسالة العلوية» است كه ذكر گرديد.
4ـ كتابى با نام «المعتمد» در موضوع امامت موجود بوده و مطلبى از آن در كتاب «ابطال شبه المتأوّلين» نقل شده كه اين مطلب, در رساله كراجكى كه در عنوان آن «المعتمد» نوشته شده, به چشم نمى خورد و لذا اين كه مؤلف كتاب «المعتمد», كراجكى باشد, مورد ترديد است.

1.ر.ك: همان.

صفحه از 224