26 ـ حيا

1

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلْحَياءُ مِفْتاحُ كُلِّ الْخَيْرِ؛^۱

۰.حيا كليد همه خوبى‏هاست.

2

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلْحَياءُ زينَةُ الإِْسْلامِ؛^۲

۰.حيا زينت اسلام است.

3

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إنَّ اللّه‏َ يُحِبُّ الْحَيِىَّ الْحَليمَ الْعَفيفَ الْمُتَعفِّفَ؛^۳

۰.خداوند انسان با حياىِ بردبارِ پاك دامنى را كه پاكدامنى مى‏ورزد، دوست دارد.

4

۰.امام كاظم عليه‌السلام:
اَلْحَياءُ مِنَ الإْيمانِ وَالإْيمانُ فِى الْجَنَّةِ وَالْبَذاءُ مِنَ الْجَفاءِ وَالْجَفاءُ فِى النّارِ؛^۴

۰.حيا از ايمان و ايمان در بهشت است و بدزبانى از بى‏مهرى و بدرفتارى است و بدرفتارى در جهنم است.

5

۰.امام صادق عليه‌السلام:
اَلْحَياءُ عَلى وَجْهَيْنِ فِمِنْهُ ضَعْفٌ وَمِنْهُ قُوَّةٌ وَإسْلامٌ وَإيمانٌ؛^۵

۰.حيا بر دو گونه است: يكى حياى ضعف و ناتوانى و ديگرى حياى قدرت و اسلام و ايمان.

6

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلْحَياءُ عَشَرَةُ أَجْزاءٍ فَتِسْعَةٌ فِى النِّساءِ وَواحِدٌ فِى الرِّجالِ؛^۶

۰.حيا ده جز دارد، نه جزء آن در زنان است و يك جزء در مردان.

7

۰.امام على عليه‌السلام:
غايَةُ الْحَياءِ أنْ يَسْتَحْيِىَ الْمَرءُ مِنْ نَفْسِهِ؛^۷

۰.اوج حيا اين است كه آدمى از خودش حيا كند.

8

۰.امام على عليه‌السلام:
ثَلاثٌ لايُسْتَحْيى مِنْهُنَّ: خِدْمَةُ الرَّجُلِ ضَيْفَهُ وَقيامُهُ عَن مَجْلِسِهِ لأَِبيهِ وَمُعَلِّمِهِ وَطَلَبُ الْحَقِّ وَإنْ قَلّ؛^۸

۰.از سه كار حيا نبايد كرد: خدمت به ميهمان، از جا برخاستن در برابر پدر و آموزگار خويش و طلب حق گرچه اندك باشد.

9

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلْحَياءُ مِنَ اللّه‏ِ يَمْحو كَثيرا مِنَ الْخَطايا؛^۹

۰.حيا از خدا بسيارى از گناهان را پاك مى‏كند.

10

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أمَّا الحَياءُ فَيَتَشَعَّبُ مِنهُ اللِّينُ، والرّأفَةُ، والمُراقَبَةُ للّه‏ِِ فِى السِّرِّ والعَلانيَةِ، والسَّلامَةُ، واجْتِنابُ الشَّرِّ، والبَشاشَةُ، والسَّماحَةُ، والظَّفَرُ، وحُسْنُ الثَّناءِ عَلَى المَرءِ فِى النّاسِ، فَهذا ما أصابَ العاقِلَ بِالحَياءِ، فَطُوبى لِمَن قَبِلَ نَصيحَةَ اللّه‏ِ وخافَ فَضيحَتَهُ؛^۱۰

۰.اما شاخه‏هاى حيا عبارتند از: نرمش، مهربانى، در نظر داشتن خدا در آشكار و نهان، سلامت، دورى از بدى، خوشرويى، گذشت، بخشندگى، پيروزى و خوشنامى در ميان مردم، اينها فوايدى است كه خردمند از حيا مى‏برد. خوشا بحال كسى كه نصيحت خدا را بپذيرد و از رسوايى خودش بترسد.