52 ـ ذلّت

1

۰.امام على عليه‌السلام:
مَنِ اعْتَزَّ بِغَيْرِ اللّه‏ِ أَهْلَكَهُ الْعِزُّ؛^۱

۰.هر كس به‏جز از خدا عزّت بجويد آن عزّت او را هلاك مى‏كند.

2

۰.امام على عليه‌السلام:
كُلُّ عَزيزٍ داخِلٌ تَحْتَ الْقُدْرَةِ فَذَليلٌ؛^۲

۰.هر عزيزى كه تحت قدرت و سلطه‏اى باشد ذليل است.

3

۰.امام صادق عليه‌السلام:
تَرْكُ الْحُقوقِ مَذَلَّةٌ وَإِنَّ الرَّجُلَ يَحْتاجُ إِلى أَنْ يَتَعَرَّضَ فيها لِلْكَذِبِ؛^۳

۰.ندادن حقوق (ديگران) ذلّت مى‏آورد و انسان در اين باره مجبور به دروغ گفتن مى‏شود.

4

۰.امام حسين عليه‌السلام:
ما أَهْوَنَ الْمَوْتَ عَلى سَبيلِ نَيْلِ الْعِزِّ وَإِحْياءِ الْحَقِّ لَيْسَ الْمَوْتُ فى سَبيلِ الْعِزِّ إِلاّحَياةً خالِدَةً وَلَيْسَتِ الْحَياةُ مَعَ الذُّلِّ إِلاَّ الْمَوْتَ الَّذى لاحَياةَ مَعَهُ؛^۴

۰.چه آسان است مرگى كه در راه رسيدن به عزّت و احياى حق باشد، مرگ عزتمندانه جز زندگى جاويد و زندگى ذليلانه جز مرگ هميشگى نيست.

5

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلنّاسُ مِنْ خَوْفِ الذُّلِّ مُتَعَجِّلُوا الذُّلِّ؛^۵

۰.مردم از ترس ذلّت به سوى ذلّت مى‏شتابند.

6

۰.امام صادق عليه‌السلام:
لايَنْبَغى لِلْمُؤْمِنِ أَنْ يُذِلَّ نَفْسَهُ (قالَ مُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ:) قُلْتُ: بِما يُذِلُّ نَفْسَهُ؟ قال: يَدْخُلُ فيما يَعْتَذِرُ مِنْهُ؛^۶

۰.سزاوار نيست كه مؤمن خود را خوار سازد ـ مفضل بن عمر مى‏گويد: ـ پرسيدم چگونه خود را خوار مى‏كند؟ فرمودند: دست به كارى زند كه موجب عذرخواهى شود.

7

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلْمَنِيَّةُ وَلاَ الدَّنِيَّةُ وَالتَّقَلُّلُ وَلاَ التَّوَسُّلُ؛^۷

۰.مرگ آرى امّا پستى و خوارى هرگز، به اندك ساختن آرى امّا دست سوى اين و آن دراز كردن هرگز.

8

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
مَنْ أَقَرَّ بِالذُّلِّ طائِعا فَلَيْسَ مِنّا أَهْلَ الْبَيْتِ؛^۸

۰.هر كس آزادانه ذلّت را بپذيرد از ما خاندان نيست.

9

۰.امام على عليه‌السلام:
رَضِىَ (بِ) الذُّلَّ مَنْ كَشَفَ (عَنْ) ضُرِّهِ؛^۹

۰.كسى كه از گرفتارى خود پرده بردارد، به خوارى تن داده است.

10

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلصِّدْقُ عِزٌّ وَالْجَهْلُ ذُلٌّ؛^۱۰

۰.راستى عزّت است و نادانى ذلّت.