57 ـ غيبت

1

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَتَدْرونَ مَا الْغيبَةُ؟ قالوا: اَللّه‏ُ وَرَسولُهُ أَعْلَمُ، قالَ: ذِكْرُكَ أَخاكَ بِما يَكْرَهُ قيلَ: أَرَأَيْتَ إِنْ كانَ فى أَخى ما أَقولُ؟ قالَ: إِنْ كانَ فيهِ ما تَقولُ فَقَدِ اغْتَبْتُهُ وَإِنْ لَمْ يَكُنْ فيهِ ما تَقولُ فَقَدْ بَهَتَّهُ؛^۱

۰.آيا مى‏دانيد غيبت چيست؟ عرض كردند: خدا و پيامبر او بهتر مى‏دانند. فرمودند: اين كه از برادرت چيزى بگويى كه دوست ندارد. عرض شد: اگر آنچه مى‏گويم در برادرم بود چه؟ فرمودند: اگر آنچه مى‏گويى در او باشد، غيبتش كرده‏اى و اگر آنچه مى‏گويى در او نباشد، به او تهمت زده‏اى.

2

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
مَنِ اغْتابَ مُسْلِما أَوْ مُسْلِمَةً لَمْ يَقْبَلِ اللّه‏ُ صَلاتَهُ وَلاصيامَهُ أَرْبَعينَ يَوْما وَلَيْلَةً إِلاّ أَنْ يَغْفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛^۲

۰.هر كس از مرد يا زن مسلمانى غيبت كند، خداوند تا چهل شبانه روز نماز و روزه او را نپذيرد مگر اين كه غيبت شونده او را ببخشد.

3

۰.امام صادق عليه‌السلام:
اَلْغيبَةُ أَنْ تَقولَ فى أَخيكَ ما سَتَرَهُ اللّه‏ُ عَلَيْهِ وَأَمَّا الأَْمْرُ الظّاهِرُ فيهِ مِثْلُ الْحِدَّةِ وَالْعَجَلَةِ فَلا؛^۳

۰.غيبت آن است كه درباره برادرت چيزى بگويى كه خداوند آن را پوشيده نگه داشته است، اما (گفتن) خصلتهاى آشكارى چون تندخويى و شتابزدگى غيبت نيست.

4

۰.امام صادق عليه‌السلام:
إِذا جاهَرَ الفاسِقُ بِفِسْقِهِ فَلا حُرْمَةَ لَهُ وَلا غيبَةَ؛^۴

۰.هرگاه شخص فاسق و گنهكار آشكارا گناه كند، نه حرمتى دارد و نه غيبتى.

5

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلسامِعُ لِلْغيبَةِ كَالْمُغْتابِ؛^۵

۰.شنونده غيبت، مانند غيبت كننده است.

6

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
كَفّارَةُ الاِغْتيابِ أَنْ تَسْتَغْفِرَ لِمَنِ اغْتَبْتَهُ؛^۶

۰.كفّاره غيبت اين است كه براى شخصى كه از او غيبت كرده‏اى، آمرزش بطلبى.

7

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إِذا وُقِعَ فِى الرَّجُلِ وَأَنْتَ فى مَلأٍَ، فَكُنْ لِلرَّجُلِ ناصِرا وَلِلْقَوْمِ زاجِرا وَقَمُ عَنْهُمْ؛^۷

۰.اگر در ميان جمعى بودى و از كسى غيبت شد، او را يارى كن و آن جمع را از غيبت كردن بازدار و از ميانشان برخيز و برو.

8

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلْغيبَةُ اَسْرَعُ فى دينِ الرَّجُلِ المُسْلِمِ مِنَ الآْكِلَةِ فى جَوفِهِ؛^۸

۰.غيبت كردن در (نابودى) دين مسلمان مؤثرتر از خوره در درون اوست.

9

۰.امام باقر عليه‌السلام:
مَنِ اغْتيبَ عِنْدَهُ أَخوهُ الْمُؤْمِنُ فَنَصَرَهُ وَأَعانَهُ نَصَرَهُ اللّه‏ُ فِى الدُّنْيا وَالآْخِرَةِ وَمَنِ اغْتيبَ عِنْدَهُ أَخوهُ الْمُؤْمِنُ فَلَمْ يَنْصُرْهُ (وَلَمْ يُعِنْهُ) وَلَمْ يَدْفَعْ عَنْهُ وَهُوَ يَقْدِرُ عَلى نُصْرَتِهِ وَعَوْنِهِ إِلاّخَفَضَهُ اللّه‏ُ فِى الدُّنْيا وَالآْخِرَةِ؛^۹

۰.كسى كه در حضور او از برادر مؤمنش غيبت شود و او به ياريش برخيزد، خداوند در دنيا و آخرت او را يارى دهد و كسى كه در حضور او از برادر مؤمنش غيبت شود و او ـ با آن‏كه مى‏تواند ياريش كند ـ به يارى او برنخيزد و از وى دفاع نكند، خداوند او را در دنيا و آخرت پَست گرداند.

10

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
يُؤْتى بِأَحَدٍ يَوْمَ القيامَةِ يوقَفُ بَيْنَ يَدَىِ اللّه‏ِ وَيُدْفَعُ إِلَيْهِ كِتابُهُ فَلايَرى حَسَناتِهِ فَيَقولُ: إِلهى، لَيْسَ هذا كِتابى فَإِنّى لاأَرى فيها طاعَتى؟! فَيُقالُ لَهُ: إِنَّ رَبَّكَ لايَضِلُّ وَلايَنْسى ذَهَبَ عَمَلُكَ بِاغْتيابِ النّاسِ ثُمَّ يُؤْتى بِآخَرَ وَيُدْفَعُ إِلَيْهِ كِتابُهُ فَيَرى فيهِ طاعاتٍ كَثيرَةً فَيَقولُ: إِلهى ما هذا كِتابى فَإِنّى ما عَمِلْتُ هذِهِ الطّاعاتِ فَيُقالُ: لأَِنَّ فُلانا اغْتابَكَ فَدُفِعَتْ حَسَناتُهُ إِلَيْكَ؛^۱۰

۰.روز قيامت فردى را مى‏آورند و او را در پيشگاه خدا نگه مى‏دارند و كارنامه‏اش را به او مى‏دهند، اما حسنات خود را در آن نمى‏بيند. عرض مى‏كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من در آن طاعات خود را نمى‏بينم! به او گفته مى‏شود: پروردگار تو نه خطا مى‏كند و نه فراموش. عمل تو به سبب غيبت كردن از مردم بر باد رفت. سپس مرد ديگرى را مى‏آورند و كارنامه‏اش را به او مى‏دهند. در آن طاعت بسيارى را مشاهده مى‏كند. عرض مى‏كند: الهى! اين كارنامه من نيست! زيرا من اين طاعات را بجا نياورده‏ام! گفته مى‏شود: فلانى از تو غيبت كرد و من حسنات او را به تو دادم.