59 ـ شوخى

1

۰.امام باقر عليه‌السلام:
إِنَّ اللّه‏َ عَزَّوَجَلَّ يُحِبُّ الْمُداعِبَ فِى الْجَماعَةِ بِلا رَفَثٍ؛^۱

۰.خداوند عزوجل دوست دارد كسى را كه در ميان جمع شوخى كند به شرط آن‏كه ناسزا نگويد.

2

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إِنّى أَمْزَحُ وَلا أَقولُ إِلاّ حَقّا؛^۲

۰.من شوخى مى‏كنم، اما جز حق نمى‏گويم.

3

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
اَلْمُؤْمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ وَالْمُنافِقٌ قَطِبٌ غَضِبٌ؛^۳

۰.مؤمن شوخ و شنگ است و منافق اخمو و عصبانى.

4

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
أَتَتِ امْرَأَةٌ عَجوزٌ إِلَى النَّبِىِّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فَقالَ لاتَدْخُلُ الْجَنَّةَ عَجوزٌ، فَبَكَتْ، فَقالَ: إِنَّكَ لَسْتَ يَوْمَئِذٍ بَعَجوزٍ، قالَ اللّه‏ُ تَعالى: (إِنّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً فَجَعَلْناهُنَّ أَبْكارا)؛^۴

۰.پير زنى نزد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله آمد. حضرت به او فرمودند: پير به بهشت نمى‏رود. پيرزن گريست. حضرت فرمودند: تو در آن روز پير نخواهى بود. خداى متعال مى‏فرمايد: «ما آنان را آفرينش نوينى بخشيديم و همه را دوشيزه قرار داديم».

5

۰.امام كاظم عليه‌السلام:
إِنَّ رَسولَ اللّه‏ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله كانَ يَأْتيهِ الأَْعْرابىُّ فَيُهْدى لَهُ الْهَديَّةَ، ثُمَّ يَقولُ مَكانَهُ: أَعْطِنا ثَمَنَ هَديَّتِنا فَيَضْحَكُ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله وَكانَ إِذَا اغْتَمَّ يَقولُ: ما فَعَلَ الأَْعْرابىُّ؟! لَيْتَهُ أَتانا؛^۵

۰.باديه نشينى بود كه نزد رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مى‏آمد و براى آن حضرت هديه مى‏آورد و همان جا مى‏گفت: پول هديه ما را بده و رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مى‏خنديدند. آن حضرت هرگاه اندوهگين مى‏شدند، مى‏فرمودند: آن باديه نشين چه شد؟ كاش نزد ما مى‏آمد.

6

۰.امام على عليه‌السلام:
كَثْرَةُ الْمِزاحِ تَذْهَبُ الْبَهاءَ وَتوجِبُ الشَّحْناءَ؛^۶

۰.شوخى زياد، ارج و احترام را مى‏برد و موجب دشمنى مى‏شود.

7

۰.امام على عليه‌السلام:
مَنْ كَثُرَ مِزاحُهُ اسْتُجْهِلَ؛^۷

۰.هر كس زياد شوخى كند، نادان شمرده مى‏شود.

8

۰.امام على عليه‌السلام:
رُبَّ هَزْلٍ عادَجِدّا؛^۸

۰.چه بسا خوشى‏اى كه جدّى مى‏شود.

9

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
لا يَبْلُغُ الْعَبْدُ صَريحَ الإِْيمانِ حَتّى يَدَعَ الْمِزاحَ وَالْكَذِبَ وَيَدَعَ الْمِراءَ وَإِنْ كانَ مُحِقّا؛^۹

۰.بنده به ايمان ناب نرسد، مگر آن‏كه شوخى و دروغ را ترك گويد و مجادله (بگومگو) را رها كند، هر چند حق با او باشد.

10

۰.امام صادق عليه‌السلام:
إِذا أَحْبَبْتَ رَجُلاً فَلا تُمازِحْهُ وَلاتُمارِهِ؛^۱۰

۰.هر گاه كسى را دوست داشتى، با او نه شوخى كن نه مجادله.