86 ـ توبه

1

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلتَّوْبَةُ تَسْتَنْزِلُ الرَّحْمَةَ؛^۱

۰.توبه، رحمت الهى را نازل مى‏كند.

2

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
يا عَلىُّ مَنْ أَنْعَمَ اللّه‏ُ عَلَيْهَ فَشَكَرَ وَإِذَا ابْتُلىَ فَصَبَرَوَ إِذا أَساءَ اسْتَغْفَرَ دَخَلَ الْجَنَّةَ مِنْ أَىِّ بابٍ شاءَ؛^۲

۰.اى على هر كس شكرگزار نعمت خدا باشد و چون گرفتار شد صبر نمايد و اگر مرتكب‏گناهى شد توبه كند، از هر درى كه بخواهدواردبهشت‏مى‏شود.

3

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
لَلّهُ أَفْرَحُ بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنَ الْعَقيمِ الوالِدِ وَمِنَ الضّالِّ الْواجِدِ وَمِنَ الظَّمْآنِ الْوارِدِ؛^۳

۰.هر آينه شادى خداوند از توبه بنده خود بيشتر است تا شادى نازايى كه بچّه مى‏آورد و گم كرده‏اى كه گمشده خود را مى‏يابد و تشنه‏اى كه به آب مى‏رسد.

4

۰.امام على عليه‌السلام:
ثَمَرَةُ التَوْبَةِ اسْتِدْراكُ فَوارِطِ النَّفْسِ؛^۴

۰.جبران خطاها ميوه توبه است.

5

۰.امام على عليه‌السلام:
عاصٍ يُقِرُّ بِذَنْبِهِ خَيْرٌ مِنْ مُطيعٍ يَفْتَخِرُ بِعَمَلِهِ؛^۵

۰.گنهكارى كه به گناه خود اعتراف كند، بهتر است از اطاعت كننده‏اى كه به كار خويش ببالد.

6

۰.امام كاظم عليه‌السلام:
لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فى كُلِّ يَوْمٍ فَإِنْ عَمِلَ حَسَنا اسْتَزادَ اللّه‏َ وَإنْ عَمِلَ سَيِّئا اسْتَغْفَرَ اللّه‏َ مِنْهُ وَتابَ إِلَيْهِ؛^۶

۰.از ما نيست كسى كه هر روز اعمال خود را محاسبه نكند تا اگر نيكى كرده از خدا بخواهد كه بيشتر نيكى كند و اگر بدى كرده از خدا طلب آمرزش نموده و توبه كند.

7

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلتَّوْبَةُ نَدَمٌ بِالْقَلْبِ وَاسْتِغْفارٌ بِاللِّسانِ وَتَرْكٌ بِالْجَوارِحِ وَإضْمارُ أَنْ لايَعودَ؛^۷

۰.توبه پشيمانى با دل است و آمرزش خواهى با زبان و ترك گناه در عمل و مصمّم شدن بر تكرار نكردن آن.

8

۰.رسول اكرم صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:
إِذا عَمِلْتَ سَيِّئَةً فَأَحْدِثْ عِنْدَها تَوْبَةً السِّرَّ بِالسِّرِّ وَالْعَلانيَةَ بِالْعَلانيَةِ؛^۸

۰.هرگاه كار بدى از تو سر زد، از آن توبه كن، براى گناه پنهانى، توبه پنهانى و براى گناه آشكار، توبه آشكار.

9

۰.امام صادق عليه‌السلام:
أَوْحَى اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ إِلى داود عليه‌السلام: يا داودُ إِنَّ عَبْدِىَ الْمُؤْمِنَ إِذا أَذْنَبَ ذَنْبا ثُمَّ رَجَعَ وَتابَ مِنْ ذلِكَ الذَّنْبِ وَاسْتَحْيى مِنّى عِنْدَ ذِكْرِهِ غَفَرْتُ لَهُ وَأَنْسَيْتُهُ الْحَفَظَةَ وَ أَبْدَلْتُهُ الْحَسَنَةَ وَلااُبالى وَأَنَا أَرْحَمُ الرّاحِمينَ؛^۹

۰.خداى عزوجل به داود پيامبر عليه‌السلام وحى كرد: اى داود هرگاه بنده مؤمن من گناهى كند و سپس از آن برگردد و توبه نمايد و به هنگام ياد كردن از آن گناه از من شرم كند، او را بيامرزم و آن گناه را از ياد فرشتگان نگهبان اعمال ببرم و آن را به نيكى بدل كنم. و از اين كار مرا باكى نيست كه من مهربان‏ترين مهربانانم.

10

۰.امام على عليه‌السلام:
اَلنّاسُ‏يوشِكونَ‏أَنْ‏يُنْقَطَعَ‏بِهِمُ‏الْعَمَلُ‏وَيُسَدَّعَلَيْهِمْ‏بابُ‏التَّوبَةِ،فَلا يَنْفَعُ نَفْسا ايمانُها لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ‏مِنْ‏قَبْلُ‏أَوْكَسَبَتْ‏فى‏ايمانِهاخَيْرا؛

۰.مردم هر لحظه در معرض آن‏اند كه فرصت عملشان به پايان رسد و درِ توبه بر آنان بسته شود و در نتيجه ايمان كسى كه پيش از مرگ ايمان نياورده و كار خيرى انجام نداده سودى ندارد.^۱۰