معرفي پايان نامه هاي حديثي - صفحه 169

اين رساله در قالب پنج فصل, مباحث خود را مطرح كرده است. در فصل اوّل به اقتضاى موضوع, كلّياتى درباره مفاهيم تفسير آمده است و ابزار تفسير و علل نياز به تفسير, مورد توجّه قرار گرفته است. نيز براى دست يافتن به خاستگاه پيدايش اسرائيليات, سير تطوّر تفسير از دوران پيامبر(ص) و صحابيان تا دوران تابعيان دنبال شده است. نگارنده به اين نتيجه دست يافته كه نخستين گام هاى نفوذ اسرائيليات, هم زمان با نزول قرآن و در زمان حيات پيامبر(ص) بوده است و هرچند پيامبر(ص) با اين پديده به مقاومت برخاست, اما سهل انگارى صحابيان و تابعيان, راه را براى گسترش اين نفوذ فراهم آورده است.
در فصل دوم, معناى لغوى و اصطلاحى «اسرائيليات» و عوامل گسترش آن در فرهنگ اسلامى و موضع قرآن, رسول اكرم(ص) , ائمه(ع) و صحابيان با اين پديده و انواع اسرائيليات, مورد بررسى قرار گرفته است.
فصل سوم ـ كه مفصّل ترين فصل رساله است ـ , به معرّفى برجسته ترين چهره هاى مؤثّر در گسترش اسرائيليات, همچون: كعب الأحبار, ابو هريره, عبداللّه بن سلاّم, وهْب بن منبّه و تميم دارى, و ديدگاه رجاليان درباره آنان و نمونه هايى از اسرائيليات نقل شده از ايشان اختصاص يافته است.
در فصل چهارم, پانزده منبع تفسيرى, همچون: تفسير السدّى, تفسير الطبرى, التبيان, كشف الأسرار, روح المعانى, الميزان و… مورد بررسى قرار گرفته اند و چگونگى برخورد آنها با اسرائيليات مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.
در فصل پنجم, نمونه هايى از اسرائيليات - كه در كتاب هاى تفسيرى يافت مى شود ـ, همراه با نقد و بررسى و ذكر صحيح ترين وجهى كه در تفسير آيات به نظر مى رسد, آمده است.
گستردگى قابل توجه مراجعه به منابع تفسيرى و نيز چينش منطقى و مطلوبِ

صفحه از 178