2 ـ چرا شيعه, عقيده جبر اهل سنّت را كه تا قبل از محمد عبده, همگى به آن معتقد بودند, نمى پذيرد؟

پاسخ: زيرا هيچ فرق لفظى و معنوى بين اين عقيده اهل سنّت با عقيده مشركان ـ كه خداى متعال در قرآن از آنان حكايت مى كند ـ نيست. قرآن مى فرمايد:
وقالَ الذينَ أشرَكوا لَو شاءَ الله ما عَبدنا مِن دونِهِ من شىء نَحنُ و لا آباؤنا.^۱
و شيعه مى گويد: ترويج اعتقاد به جبر, ساخته و پرداخته معاويه و مروانيان است تا مردم در برابر ستمگرى هاى آنان, دَم نزنند. ^۲ شيعه مى گويد: هر انسانى به بداهت عقل و وجدان خود, مى يابد كه در اعمال خود, مختار است; مى تواند كارى را انجام دهد و مى تواند ترك كند. روايت «لا جبرَ و لا تفويضَ بَل أمر بينَ الأمرين» از امام صادق(ع), در كتب فريقين نقل شده است.

3. آيا شيعه معتقد به تحريف قرآن مجيد است؟

پاسخ: يكى از دانشمندان شيعه, فريب روايات وارد شده در كتاب هاى حديثى و تاريخى اهل سنّت درباه كيفيت گردآورى قرآن مجيد را خورده و تعدادى روايت منسوب به امامان شيعه را نيز به آن ضميمه كرده و به صورت كتابى درآورده كه مورد اعتراض علماى شيعه قرار گرفته است; زيرا رواياتى كه از كتاب هاى شيعه نقل كرده, بر مطلوب او دلالت   ندارند و اين اهل سنّت هستند كه بايد اتّهام قائل بودن به تحريف قرآن را از خود, دور كنند; زيرا مثلاً آيه رجم در صحاح ستّه اهل سنّت: صحيح البخارى (ج 4, ص 115 و ج 8, ص 209) و صحيح مسلم (ج 5, ص 116) و مسند أحمد (ج 1, ص 47) و نيز در سنن الترمذى, سنن أبى داوود, سنن ابن ماجه, و الموطأ مالك, ياد شده است.
بنابراين, شيعه قائل به تحريف نيست و منشأ يا يكى از علل مهم اشتباه برخى از دانشمندان شيعه را بايد كتاب هاى اهل سنّت و احاديث وارد شده در كتاب هاى آنان دانست.