دانش نامه امام علي (ع) در قرآن، حديث و تاريخ - صفحه 153

مختلفِ: فرهنگى, اقتصادى, اجتماعى, قضايى و امنيتى, از جمله بحث هاى مهم اين بخش است. ديدگاه هاى امام(ع) در پيوند با سياست, عوامل استوار سازى حكومت ها, علل و عوامل تزلزل و دگرگونى حكومت ها, چگونگى همكارى دولت ها با هم و… از جمله بحث هاى اين بخش از كتاب است.

بخش ششم: حُروب الإمام على(ع)

در اين بخش, چرايى و چگونگى برآمدن فتنه هايى كه در زمان خلافت على(ع) سر برآوردند و ريشه ها و پى آمدهاى آنها بررسى گرديده است و فتنه هاى ناكثين, قاسطين و مارقين كه به واقعْ بازتاب حركت اصلاحى امام(ع) و موضع اصولى و انعطاف ناپذير آن بزرگوار در برابر حقوق الهى و حقوق مردم و ارزش ها بودند, تبيين و تشريح و گزارش شده اند.
گزارش برخى از زواياى فكرى, روحى و مواضع سياسى فتنه انگيزان در اين بخش, از نكات بديع و ناگفته اى برخوردار است, از جمله: بحث از «تعمّق» و تبيين دقيق آن در جريان رويارويى با خوارج نهروان. اين بحث, بدان گونه كه در اين پژوهش آمده است و در پرتو اسناد تاريخى و رهنمودهاى روايى بازشناسى شده است, سخنى است نو و تحليلى بكر و بديع. اين بخش, از جمله آموزنده ترين بخش هاى كتاب است.

بخش هفتم: أيّام المحنة

در بخش هفتم, از سال هاى پايانى حكومت اميرالمؤمنين ـ كه يكسر درگيرى بود و رويارويى آن حضرت با فتنه انگيزان ـ, سخن رفته است. سخنان امام در اين روزگار, آكنده است از سوز و گداز تنهايى, رنج و شكنجه روزگار. در اين زمان, مصر سقوط كرد; پاك ترين و كارآمدترين و دليرترين يار وفادارش (مالك اشتر), شهد شهادت نوشيد و قلب امام را فشرد و جانش را افسرد. اين بخش, گزارش تنهايى امام, مرثيه مظلوميت او, و انعكاس فريادهاى تنهايى آن بزرگوار است. اين

صفحه از 156