شروع نامه ها به «بسم الله»

نامه هاى رسول خدا,همگى با «بسم الله الرحمن الرحيم» شروع شده اند و اين, نشانه عنايت حضرت به اين جمله شريف است و شايد نيز علّتش اين باشد كه خداى متعال, پيامبرش را به گونه اى تربيت نموده كه قبل از هر نامى, نام او را بر زبان آورد و مقدّم بدارد و همين تربيت الهى, براى تمامى مخلوقات, سنّت قرار گيرد تا همگان, كارهاى خود را به اين نام آغاز كنند. ^۱ لذا رسول گرامى اسلام فرموده است:

۰.كُلُّ أمرٍ ذى بالٍ لا يُبدَأ فيهِ بـ «بسم الله الرحمن الرحيم», فهو أبتر. ^۲

در كتب شيعه, خصوصاً كتب فقهى نيز در اين باره ادلّه بسيارى نقل شده و اصولاً يكى از عقايد مذهب شيعه اين است كه اين جمله شريف, آيه اى از آيات قرآن است و جزء سوره محسوب مى شود. برخلاف اهل سنّت كه «بسم الله الرحمن الرحيم» را جزء سوره نمى دانند.

جمله بعد از «بسم الله»

رسول خدا, هميشه بعد از نام خداوند, اسم مبارك خود را در ابتداى نامه مى آورد. مثلاً مى نوشت: «مِن محمدٍ رسول الله إلى فلان» يا «مِن محمدٍ رسول الله لفلان» و يا «هذا   كتاب مِن محمدٍ النبى لفلان».گاهى نيز نامه ها با عبارات تحيّتْ آغاز مى شدند; مانند: «سلام عليك», يا «سلام على مَن آمن بالله».علّت اين امر نيز بيان جلالت و رفعت مقام نبوّت (رسالت و دورى اين مقام از هر گونه لغزش و خطا) بود. اين امر در بين ائمه(ع) نيز سنّت شد و آنان نيز نامه هاى خود را چنين آغاز مى كردند; چرا كه وارثان نبوّت و خلفاى برحقّ رسول خدا بودند; گرچه خلفاى ديگر و حتى حكّام جور نيز اين شيوه را سيره خود قرار دادند; ليكن حقيقت, همان است كه بر همگان روشن است.