منبعي تازه ياب براي تدوين ديوان اشعار معصومان(ع) - صفحه 101

رواه الشّيخ الأجل أبوعلى الطّبرسى, صاحب مجمع البيان ـ برّد اللّه مضجعه ـ .
قال أمير المؤمنين و امام المتّقين على بن أبى طالب ـ عليه سلام اللّه أبد الابدين ـ [رويه1].
در اين خطبه, واژه هايى چون (رَواه), به جاى (جَمَعَه) ـ كه در بعضى نسخ ديگر ديده مى شود ـ ۱ و تصريح بدين كه اين أبوعلى طَبْرسى همان صاحب مجمع البيان است, سخت درخورِ نگرش است.
هرچند اوراقِ دربردارنده نثر اللآلى از برگ هاى تازه نويس ۲ جنگ مهدوى ـ كه به ظاهر از روزگار قاجار است ـ مميّزاتى از دست آن چه ياد شد, وجود دارد كه رجوع به اين نسخه نثر اللآلى را براى تجديد تصحيح آن رساله ارزشمند و ديرسال, حايز اهميّت نشان مى دهد.
نسخ نثر اللآلى از نظر شمار كلمات قصار, همسان كلمات اين نسخه با (إيمان المرء يعرف بأيمانه) [رويه 1] آغاز مى شود و با (يبلغ المرء بالصدق إلى منازل الكبار) [رويه 4] پايان مى يابد ۳ و در ادامه اش چنين ترقيمه گونه اى جاى مى گيرد: (تمّت بعون اللّه الملك المختار) [رويه 4].
تا پايان جُنگ به مطالب متعدّد و متنوّع ذوقى و ادبى و حكمى و حديثى و تاريخى باز مى خوريم كه گفت وگو از آنها گفتارى جداگانه مى طلبد.
آن چه در اين جا خاطرنشان كردنى است, صبغه (متشيّعانه) ـ و نه لزوماً

1.همان.

2.اين برگ هاى نونويس, به گزارش دكتر پورجوادى, كه ديباچه (نسخه برگردان) را نوشته است ـ , در حوالى ۱۲۴۸ ق, به نسخه الحاق گرديده است (ر.ك: جنگ مهدوى, نسخه برگردان, ص شش از ديباچه). اخيراً نسخه اى نفيس و كهن از نثر اللآلى (مورخ ۷۷۶ ق) به تملّك كتاب خانه بزرگ حضرت آية اللّه العظمى مرعشى درآمده است (ر.ك: فصل نامه ميراث شهاب, ش ۲۳ و ۲۴, ص ۳۹).

3.نسخه اى هم كه حاج شيخ آقابزرگ تهرانى ـ ره ـ فرجامش را گزارش كرده, به همين كلمه خاتمه مى يافته است. در چاپ استاد حسينى جلالى اين كلمه ـ بدون لفظ (إلى) ـ , كلمه ۲۸۸ است و اين چاپ نثر اللآلى دربردارنده ۲۹۱ كلمه است (ر.ك: علوم الحديث, پيشگفته, ص ۲۹۹ و ۳۲۶).

صفحه از 121