فيض به كتاب هاى صدرالمتألهين احاطه داشته و بيش از ديگران، مطالب او را ضبط كرده است و مجلسى(ره) در مرآةالعقول و بحار(الانوار) بسيارى از مطالب را از ملاصدرا با عنوان: بعض المحققين و بعض الأفاضل نقل كرده و گاه، مطلبى را با تغيير الفاظى از كتاب او - بى آنكه به او نسبت دهد - نقل كرده است.... ^۱

نگاهى كلى به شرح اصول الكافى

آن سان كه از عنوان كتاب و نيز از مقدمه اى كه ملاصدرا در تبيين هدف خود و ضرورت تدوين چنين اثرى نگاشته، مى توان دريافت كه مقصود او از نگارش اين كتاب، شرح روايات اصول الكافى بوده و بس.
عبارت ذيل، نشانگر چنين مقصدى است:
ولقد ابتلينا بجماعة يرون التعمق فى الأمور الربانية بدعة،والتدبر فى الآيات الالهية خدعة؛ كانّهم الحنابلة من كتب الحديث؛به گروهى گرفتار شده ايم كه معتقدند ژرف انديشى در امور خداشناسى بدعت و تفكر در آيات الهى نيرنگ بازى است؛ گويا آنان حنبلى هاى نگاشته هاى حديثى هستند. ^۲
امور ربانى و آيات الهىِ مورد نظر ملاصدرا - كه حنابله يا قشرى گراها از تعمق در آنها پروا دارند - همان معارف دينى است، كه در دو حوزه عقايد و اخلاق ارائه شده و مرحوم ثقةالاسلام كلينى با اقدامى كاملاً بجا و شايسته، روايات مرتبط با آنها را در جلدهاى نخست جامع روايى خود آورده و نام اصول الكافى بر آنها نهاده است. روشن است كه ملاصدرا در زمينه تحقيقات و مطالعات روايى فقط به اصول و معارف نظر داشته، نه فروع و احكام فقهى.
شرح صدرالمتألهين نخستين بار با چاپ سنگى در قطع رحلى انتشار يافت و سپس بخش هايى از آن (كتاب العقل و