مطالب گاه به ترتيب حروف الفبا و يا به شيوه كلاسيك به رشته تحرير در مى آيد. در همين عصر، كتاب هاى مستقلى در زمينه مصطلح الحديث تأليف مى شود.
در اين نوشتار برآنيم كه به سير نگارش هاى اين علم در ميان اهل سنّت از آغاز تا كنون نظرى گذار بيفكنيم. ^۱
دانش مصطلح الحديث در طول تاريخ و به تدريج، شكل گرفته است. اگر بخواهيم ادوار مختلف اين علم را دسته بندى كنيم، مى توان گفت كه اين علم، هفت دوره را تاكنون پشت سر گذاشته است. ^۲

دوره نخست. دوره شكل گيرى و پيدايش مصطلح الحديث

اين دوره از عصر صحابه آغاز شده و تا پايان قرن اول هجرى ادامه مى يابد. در اين دوره، صحابه به حفظ احاديث پيامبر اكرم(ص) اهتمام داشتند. از قوانين اين دوره مى توان درنگ و تأمل در احاديث و نيز نقد روايات را ذكر كرد، آنها روايات را بر آيات قرآن عرضه مى كردند و يا با قواعد و احكام اسلام تطبيق مى دادند و در صورتى كه با آيات قرآن و احكام اسلام مخالفت داشت، آن را رها كرده و در غير اين صورت، آن را پذيرفته و بدان عمل مى كردند.
در همين دوره، جعل و وضع حديث به وجود آمد در پى آن بحث و فحص در سند حديث و احوال راويان و تلاش هايى در طلب حديث و شناخت حديث موضوع و ضعيف از طريق عرضه آن به روايات كسانى كه اهل حفظ و اتقان بودند، صورت گرفت.

دوره دوم. دوره تكامل حديث

اين دوره از ابتداى قرن دوم تا انتهاى آن ادامه مى يابد. علاوه بر تدوين رسمى حديث،