سير نگارشهاي اهل سنّت در حوزه مصطلح الحديث(1) - صفحه 136

معضل، منقطع، موقوف، مرفوع، متصل، مسند، شاذ، منكر، غريب، مسلسل، معنعن، مدلّس، مضطرب، معلّل، مدرج، الفاظ الأداء، مقلوب، آداب بحث و آداب محدث و مؤتلف و مختلف است.
كتاب بدون مقدمه اى از مؤلف و با تعريف حديث صحيح آغاز مى شود. در اين كتاب 24 نوع از انواع علم مصطلح الحديث ذكر و شرح شده است.
در بخش اصطلاحات حديثى، ابتدا به تعريف آن مى پردازد و در صورتى كه بيش از يك تعريف وجود داشته باشد، همه آنها را ذكر كرده و آن گاه، تعريف را نقد و بررسى مى كند. مثلاً در تعريف حسن، تعريف خطّابى و ترمذى را بيان و آنها را نقد مى كند و آن گاه، تسميه حديث به وسيله ابن صلاح را بيان و بررسى مى كند. در پايان تعريف هر مورد، نمونه هايى نيز ذكر مى كند.
اين كتاب در حقيقت، تلخيص كتاب الاقتراح ابن دقيق العيد است، كه اقتراح نيز از مختصرات مقدمه ابن صلاح است.
22. اختصار علوم الحديث، الحافظ اسماعيل بن عمر الشهير بابن كثير (701 - 774ق)
اين كتاب در عين ايجاز و اختصار، مستدركى بر كتاب ابن صلاح نيز به شمار مى رود. مؤلف، علاوه بر تلخيص مقدمه ابن صلاح نظر خود را نيز افزوده است. اين كتاب به وسيله محدث معروف، احمد محمّد شاكر شرح مختصرى شده است.
23. الباعث الحثيث شرح اختصار علوم الحديث، احمد محمّد شاكر، مصر: مطبعة محمّد على صبيح، چاپ سوم، 1370ق / 1951م.
در اين كتاب، اختصار علوم حديث در متن و شرح آن، الباعث الحثيث، در پاورقى آمده است.

صفحه از 128