سير نگارشهاي اهل سنّت در حوزه مصطلح الحديث(1) - صفحه 143

است. پس از تعريف حديث ضعيف، در بيان اقسام ضعيف از حديث موضع شروع كرده و سپس حديث متروك و منكر و....
مطالب كتاب در يك نگاه، شامل : خبر، حديث، سنّت، اثر، تقسيم خبر به متواتر و آحاد، تقسيم خبر واحد به مشهور و مستفيض و عزيز و غريب، صحيح، حسن، محفوظ، شاذ، معروف، منكر، متابع، شاهد، مختلف الحديث، ناسخ و منسوخ، مردود، معلق، مرسل، معضل، منقطع، مدلّس، متروك، معلل، مدرج، مقلوب... تعريف صحابى، تابعى، محضرم، انواع متن برحسب گوينده، تحمل حديث، طبقات روات، جرح و تعديل، معرفة الاسماء و الكنى.
وى در اين كتاب به توضيح مطالب پيچيده اى كه براى مبتديان روشن نبوده است، پرداخته و به زياداتى - كه بر نظرات گذشتگان طرح كرده - اشاره كرده و به جمع آورى مهمترين مطالبى كه تا زمان وى در مصطلح الحديث متداول بوده پرداخته است. تفاوت كتاب ابن حجر با مقدمه ابن صلاح در اين است كه كتاب ابن حجر، يك متن آموزشى است، لذا تفصيلات و زوايد در آن نيست. به علاوه، تنظيم و طبقه بندى و تدوين مطالب در كتاب ابن حجر به خوبى ارائه شده است.
تقسيم بندى ها در كتاب ابن حجر چنين است:
خبر واحد: 1. مستفيض، 2. عزيز، 3. غريب (مفرد).
خبر واحد : 1. صحيح، 2. حسن، 3 - ضعيف.
ضعيف : 1. ضعف به اعتبار فقدان سند، 2. ضعف به اعتبار مشكل راوى.
ضعف به اعتبار فقدان سند : 1. معلق، 2. مرسل، 3. معضل، 4. منقطع، 5.مدلس، 6. مرسل خفى.
ضعف به اعتبار مشكل رواى : 1. در حوزه عدالت، جهالت، 2. در حوزه ضبط و وهم.
در حالى كه در مقدمه ابن صلاح، اين روش نيست. ابن صلاح از صحيح و حسن

صفحه از 128