تازه ترين موسوعه حديثی شيعه - صفحه 135

است؛ امّا بدين بسنده ننموده، و گام علمى مهم ديگرى نيز برداشته است، و آن در مورد مشيخه اوست كه از رهگذر آن به مولفان ديرينه روزى كه استوانه هاى روايت به شمارند، متصل مى گردد. وى در پيشگفتار كتاب، شمارى از طرق معنعن متصل به مشايخ بزرگوار را كه مؤلفان كتابهاى اصلى حديثى اند و از طريق ايشان به پسينيانشان مى رسد، ياد كرده است.
در خاتمه كتاب هم «مشيخه»اى ترتيب داده است كه نام مشايخ عظيم القدرى از اعلام را دربردارد كه اجازه هاى فراگير به او داده اند و بدين سان، وى در سلسله نقل مقدسى كه نهايتاً به اعلام هدايت و پيشوايان معصوم(ع) مى رسد، درآمده است. او خاطرنشان نموده است كه اين مشيخه را از كتاب طريق الوصول إلى أخبار آل الرسول(ص) برگرفته است. ۱
اين آيات و حجج، از مشايخ وى بى شمارند:
جَناب سيد محمدرضا موسوى گلپايگانى (1316 - 1414ق)،
جناب شيخ محمد على اراكى (1312 - 1415ق)،
جناب سيد شهاب الدين مرعشى نجفى (1315 - 1411ق)،
جناب شيخ آقا رضا مدنى كاشانى (1321 - 1412ق)،
جناب سيد على فانى، شهير به علامه اصفهانى (1333 - 1409ق)،
و جناب شيخ محمدتقى شوشترى (1320 - 1415ق).

1.همان، ج ۱۲، ۳۷۵ . گفتنى است، مع الأسف، مؤلف محترم موسوعه، كتاب طريق الوصول را - گويا به سبب فروتنى و آزرمى كه صد البته به جاى خويش ستودنى است - همچنان مخطوط نهاده و به چاپ آن اقدام نكرده اند است، حال آنكه نشر اين گونه كتب، در جلب توجه و تنبه عموم طالبان علم به سوى دانش حديث و پايه ها و شيوه هاى سنتى آن، بسيار مؤثر مى افتد. دريغا كه بيشترينه طالبان علم در حوزه ها، امروزه، حتى از كليات هنجارها و آيين مندى ويژه نقل و پژوهش حديث در سنت آموزشى سلف بى خبرند. اين در حالى است كه - به نظر آگاهان و كارشناسان فن، رهايى از بى رونقى كنونى دانش حديث، جز با احياى طريقه مألوف و ديرين آن شدنى نيست (ر.ك: أصول الحديث و أحكامه في علم الدراية، شيخ جعفر سبحانى، مؤسسة النشر الإسلامى، چاپ پنجم، ۱۴۲۰ ق، ص ۲۳۶).

صفحه از 133