تازه ترين موسوعه حديثی شيعه - صفحه 134

4 . تخريج ها و بازبُردها
مؤلّف، هر يك از احاديث را از منبع آن تخريج نموده و در اين زمينه به منابع معيّنى رجوع كرده، كه فهرست ويژه آنها در پايان كتاب آمده است. افزون بر اين، خواننده را به مراجع بيشترى كه احاديث افزون ترِ متناسب با بحث داشته باشند، رهنمون شده است و در اين گونه موارد نوشته است: «إن شئت اكثر من هذا فراجع». او در اين بازبُردها، از جوامع اوليه (اصول اربعه)، و جوامع بزرگ متأخر، نشانى داده است. ۱
5 . موضوع احاديث موسوعه
مولف تصريح كرده است كه اين كتاب، دربرگيرنده احاديث احكام(فرعى) شرعى (كه نوعاً در دانش فقه از آنها گفت و گو مى شود)، نيست، بلكه احاديثى را در بردارد كه بر شناخت و آگاهى مؤمنان مى افزايند(و جهانْ بينى فردى و اجتماعى ايشان را ارتقا مى دهند).
6 . ترتيب كتاب
مؤلّف، كتاب خويش را بر بنياد عناوين برگزيده اى كه سامان الفبايى يافته اند، مرتب ساخته است. اين عناوين، از مدلول يا موضوع متن برگرفته شده، و بالغ به 899 عنوان است. اگر يك عنوان، فراخْ دامنه و گسترده بوده، مؤلف آن را به شمارى از عنوانهاى فرعى كه مشتمل بر احاديثى ديگرند، بخش نموده است.
7 . شرح كلمات و برداشت از احاديث
مؤلف، براى آسان ساختن كار مراجعان، كلماتى را كه دشوارياب ديده، شرح نموده است. همچنين، گاه پس از فرجام يافتن نقل حديث، آنچه را از متن حديث برداشت مى كرده، بر حسب دريافت خويش، بيان داشته، و بدين سان توان فراوان خويش را در فقه الحديث فرانموده است. ۲
8 . مشيخه مؤلف
يكى از كارهاى مهم مؤلف دانشمند در اين كتاب، آن است كه - چنان كه پيش تر گفتيم - به اسانيد توجّه داشته، آنها را آورده، و احكام (و ما حصل ارزيابى) اسانيد را نيز بيان كرده

1.ر.ك: موسوعة أحاديث أهل البيت(ع)، ج ۱۲، ص ۱۱ - ۱۲.

2.ر.ك:همان ، ج ۲، ص ۲۸۳ و ۲۸۴ .

صفحه از 133