رساله سياست فرقاني در ذبح قرباني - صفحه 57

گفتم، فرمودند: كعبه محتاج خوردن و آشاميدن نيست. آن كنيز را بفروش و قيمت او را به فقراى زوار بده، تا آخر حديث، ۱ كه در قانون اسلام نوشته ام.
پس از اين دو حديث، معلوم شد كه بايد در امر ذبح قربانى منا محل حاجتْ مراعات شده و اصلح و الزم جزء آن مقدم شود؛ هرچند كه جزء اهون و اصغر آن فوت شود، يا مبدل به غير گردد؛ چنان كه امام، وصيت به خانه كعبه را تبديل به دادن مال الوصيه به محتاجين حجاج فرمودند.
و علاوه، در احاديث صحيحه فرموده اند كه ما امامان، اصول احكام را بيان مى كنيم و بر شما است كه فروعات را از آن اصول استخراج بكنيد. و به موجب اصل «لا ضرر و لا ضرار» و امثال آن، اتلاف حقوق فقرا جايز نيست، و حفظ آن نسبت به فوت ذبح، اهم و الزم است.
و نيز در احاديث متواتره در كتب اربعه از اتلاف مالْ نهى كرده اند، و همچنين از اسرافْ منع فرموده اند. آيا دفن كردن اين همه قربانيها در منا اتلاف و اسراف نيست؟ آيا صاحب شرع انور فرموده كه آن قربانيها را دفن نمايند و فقرا و ضعفا محروم بمانند؟ حاشا، ثم حاشا، نسبت اين گونه كار جاهلانه را به او نسبت نمى توان داد.
و ايضاً از براى هر يك از اشخاص ذبح يك قربانى واجب نيست، و بلكه از براى چندين نفر يك قربانى كافى است؛ چنان كه در كافى و تهذيب(الاحكام) از سواده روايت كرده اند، كه به حضرت صادق(ع) عرض كرديم كه قربانى به ما ناياب شده، فرمود: اجتماع بكنيد و يك شتر خريده، نحر بكنيد. عرض كرديم: قدرت نداريم. فرمود: يك رأس گوسفندى بخريد. عرض كرديم: آيا يك گوسفند از هفت نفر كافى است؟ فرمود: بلى از هفتاد نفر نيز كفايت مى كند. ۲
و ايضاً از حمران روايت كرده اند كه يك سال در مكه شتر گران شد. از حضرت صادق(ع) سؤال كردند، فرمود: شريك بشويد. گفتم: تا چند نفر؟ فرمود: هر قدر كم تر باشد، بهتر است.

1.الكافى، ج ۴، ص ۲۴۲، ح ۴؛ وسائل الشيعة، ج ۱۳، ص ۲۵۱؛ التهذيب، ج ۹، ص ۲۱۳، ح ۸۴۲ .

2.الكافى، ج ۴، ص ۴۹۶، ح ۳؛ التهذيب، ج ۵، ص ۲۰۹، ح ۷۰۲؛ الاستبصار، ج ۲، ص ۲۶۷، ح ۹۴۷.

صفحه از 54