۰.إنّ المؤمن أعزّ من الجبل؛ ۱
مؤمن از كوه نيز عزيزتر است!!
«عزيز» به معناى «الغالب الذى لا يقهر» ۲ است و از آنجا كه عزيز در فارسى به معناى محبوب و گرامى استعمال مى شود، آوردن آن در ترجمه «أعزّ» صحيح نيست. بايد حديث را چنين معنا كرد: مؤمن از كوه نيز شكست ناپذيرتر است.
نمونه هاى مختلفى از اشكالات موجود در ترجمه كتاب گران قدر مشكوة الأنوار بيان شده و اشاره اى نيز به نارسايى تحقيق كتاب شد. البته حجم اشكالاتى كه در مراجعه اى سطحى به كتاب به چشم مى آيد و مشخص مى گردد، بسيار بيشتر از اينهاست، ولى به خاطر طولانى شدن نقدنامه از ذكر آنها صرف نظر مى كنيم. مواردى نيز يافت شد كه اصلاً ترجمه نشده بود.
همچنين تفاوت و تباين در ترجمه احاديث مشابه، اغلاط چاپى متن و ترجمه كتاب، اغلاط دستورى و ويرايشى ترجمه، احاديث منبع يابى نشده و... از مسائلى است كه اين مقاله ظرفيت طرح همه آنها را ندارد؛ امّا باز هم به نمونه چند در پايان اشاره مى كنيم:
«التجبّر» به «ديكتاتورى» ترجمه شده است. ۳
فعل ماضى حَلّوا به صورت حُلواً ضبط شده است. ۴
و اين هم از شاهكارهاى ترجمه در عصر حاضر:
۰.لا تقتل الغيرة بالإسلام إلاّ بكفر بعد إيمان أو زنا بعد إحصان أو قتل النفس الحرام أو من ذبّ رجل عن حريمه؛
غيرت اسلامى از بين نرود، مگر بعد از چند چيز: كفر بعد از ايمان، زنا بعد از پاكدامنى، كشتن نفس محترم يا مردى كه از حريمش دفاع نكند.
۰.عصمنا اللّه من الزلل بحرمة الذين عصمهم من الزلل و آمنهم من الفتن و أذهب عنهم الرجس و طهّرهم تطهيرا.
1.ترجمه مشكوة الأنوار، ص ۸۸ .
2.المعجم الوسيط، ص ۵۹۸.
3.ترجمه مشكوة الأنوار، ص ۲۴.
4.همان، ۵۶۸ .