ناحيه مقدسه كه در هر روز از ماه رجب خوانده مى شود و زيارت مطلقه امام حسين(ع) و توحيد صدوق (ص 117 و 118 و 150 - 152 و 164 - 167 و 182) قابل مشاهده مى باشد...
جمله «فبهم ملأت سمائك و أرضك...» - كه در توقيع شريف در دعاى هر روز ماه رجب آمده - دلالت صريح دارد بر اينكه ائمه اطهار به واسطه واجد بودن مقام وساطت در فيض، جميع مراتب وجودى را واجدند و معيت وجودى با جميع حقايق دارند و مراتب سماوات ارواح و اراضى اشباح، مملو از ظهور وجودى و تجلى نورى ائمه(ع) است... ۱ .
ملا عبدالصمد همدانى از جمله كسانى است كه چند دليل در اثبات استناد خطبه به حضرت امير(ع) و صحت مطالب آن مطرح كرده است. او در بحر المعارف در ضمن بحث از مقام و منزلت امام مى گويد:
انسان كامل موصوف به صفات كامله اى كه به حق موصوف به آن صفات است غير از وجوب ذاتى و غنا يا چنانچه حديث تخلقوا بأخلاق اللّه دلالت بر آن دارد... در اين مرتبه از كمال، مشيت ايشان متعلق نمى شود، مگر به چيزى كه مشيت الهى به آن تعلق گرفته است. ۲
درباره اين دو خطبه و مضامين شگفت آن بحث بسيار است. آنچه آورديم نگاهى گذرا و نظرى به اجمال بود و تفصيل بحث مجال ديگرى را مى طلبد
1.شرح مقدّمه قيصرى، سيد جلال الدين آشتيانى، ص ۶۵۳ - ۶۵۷.
2.ر.ك: دايرة المعارف تشيع، ج ۷، ص ۱۷۳ - ۱۷۴ ؛ نظرهاى مختلف درباره مسأله غلو را در «معرفى مشارق انوار اليقين» آورديم.
