مروري بر كتاب «دانش دراية الحديث»و... - صفحه 184

خصوص در سنن ابن ماجه نقل شده است. ۱ از اين رو، تعداد قابل توجه اى از احاديث ضعيف در سنن مزبور متهم به جعلى بودن شده است و برخى چون سيوطى، قسمتى از عمر خود را صرف دفع اتهام مزبور نموده و دو كتاب در اين خصوص با نام هاى القول الحسن في الذب عن السنن و النكت البديعات نوشته است. ۲
13 . در صفحه 100 ، در مورد اعتبار تضعيفات ابن غضائرى آمده است:
علما، توثيقات ابن غضايرى را در حدّ أعلاى توثيق قرار داده اند، ولى تضعيفات وى، اعتبارى ندارد؛ زيرا در موارد متعددى بدون دليل، تضعيف كرده است. علاوه بر اين، معلوم نيست، كه كتاب موجود در بازار، از تأليفات وى باشد. مرحوم آيةالله خويى نيز در معجم رجال الحديث، تضعيفات وى را معتبر ندانسته است. وى درباره ابراهيم بن عمر مى گويد: «تضعيف ابن غضايرى ضررى ندارد؛ زيرا نجاشى او را توثيق كرده و او در اسناد تفسير قمى قرار گرفته و نسبت كتاب، به ابن غضائرى كه در آن ابراهيم بن عمر را تضعيف كرده، ثابت نشده است».
در عبارت فوق، بين عدم اعتبار تضعيفات ابن غضايرى و نسبت كتاب موجود به وى خلط شده است و به مرحوم آقاى خويى به طور مطلق نسبت داده شده كه ايشان تضعيفات ابن غضائرى را معتبر نمى داند. ايشان در نسبت كتاب موجود به ابن غضايرى ترديد داشته، و در برخى مواضعِ معجم رجال الحديث، به صراحت گفته اند كه آن مقدار از تضعيفات ابن غضايرى، كه از طريق رجال نجاشى براى ما نقل شده است، كاملاً معتبر و حجت است. ۳
البته كسانى هستند كه تضعيفات ابن غضايرى را به طور مطلق نپذيرفته اند، اما مؤلف محترم در عبارت خود بين اين دو مسئله تفكيكى صورت نداده و به مرحوم آقاى خويى نيز نسبت نادرستى داده است.
14 . در صفحه 16، مؤلف محترم بين اصطلاح «مفرد» با «متفرّد» فرق قايل شده و گفته است:

1.ر.ك: سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۱۵۲۰ - ۱۵۱۹.

2.ر.ك: النكت البديعات على الموضوعات، ص ۳۲۵.

3.متأسفانه نگارنده، مواضعى را كه مرحوم آية اللّه خويى به صراحت به مطلب فوق اشاره كرده است، به ياد ندارد؛ امّا مطلب فوق، مشهور بين اهل فن است و از معجم رجال الحديث، ج ۷، ص ۷۹ (شرح حال خيبرى بن على) نيز نظر مذكور، به صورت غير صريح، قابل استفاده است.

صفحه از 195