مروري بر كتاب «دانش دراية الحديث»و... - صفحه 173

چهارم . الفاظى كه علماى رجال در جرح راويان به كار برده اند،
پنجم . تعارض آراى رجالى ها در جرح و تعديل راويان.
گستردگى و تنوع مباحث كتاب، به گونه اى كه اغلب مسائل دانش درايه در آن به چشم مى خورد؛ استفاده مؤلف از نمونه هاى حديثى در بحث اقسام مشترك حديث در بين چهار قسم اصلى؛ و نيز بحث اقسام حديث ضعيف و فراوانى نقل قولهاى مستقيم و منابع، از امتيازهاى كتاب به شمار مى آيد.
اين كتاب - على رغم امتيازاتى كه مورد توجه قرار گرفت - داراى كمبودهايى است كه بدان ها اشاره خواهد رفت:

الف . ايرادهاى شكلى و نقايص كتاب

1 . نداشتن مقدمه

فقدان مقدمه مؤلف، مغفول ماندن شيوه نويسنده در تأليف كتاب را در پى داشته است.

2 . عدم ذكر ارتباط بين فصلها و بخشهاى كتاب

عدم ارتباط فصلى با فصل ديگر و در نتيجه، عدم انسجام و ارتباط بين مباحث و سير منطقى آنها از نقاط ضعف كتاب است. مباحث در قالبى ريخته شده كه رشته ارتباط فصلها گسسته شده است. نمونه هايى از ايراد مزبور به شرح ذيل است:
يكم . در فصل دوم - كه شمارى از اصطلاحات شرح شده است - مؤلف محترم هيچ سخنى از ارتباط اين فصل با فصل سابق به ميان نياورده و به يك باره به شرح اصطلاحات پرداخته است.
بخش «اصطلاحات درون حديثى» با تعريف علم درايه - كه در فصل اول ذكر شده - مناسبت دارد؛ زيرا در تعريف اين دانش از «سند»، «متن» و «حديث» سخن به ميان آمده و طبيعى است كه اجزاى تعريف بايد شناخته شوند.
در بخش ديگرى از فصل دوم، شمار ديگرى از اصطلاحات با نام «اصطلاحات برون حديثى» شرح شده است، كه اصلاً ارتباطى با فصل اول ندارند. در همين بخش، بحث راههاى تحمّل (فراگيرى) حديث - كه از مسائل مهمّ علم درايه است - ، كاملاً ذبح شده و با نام

صفحه از 195