كتابهای حديثی منتشر شده از زيديه(1) - صفحه 184

16. شرح الأحكام

ابوالحسن على بن بلال آملى از شخصيتهاى زيديه در قرن پنجم است كه در منطقه طبرستانِ ايران مى زيسته و از عالمانى همچون ابوعباس حسنى بهره برده و در اواخر قرن پنجم بدرود حيات گفته است. ۱ از جمله آثار او كتاب شرح الأحكام است كه از مهم ترين كتابهاى حديث زيديه شمرده شده است. اين كتاب در حقيقت به وسيله ابوعباس حسنى و در شرحِ كتابِ فقهى امام هادى يحيى بن حسين، الأحكام فى الحلال و الحرام، تأليف شده و على بن بلال آن را در دو مجلد تلخيص كرده است. آنچه اكنون منتشر شده، برگزيده اى از اين كتابِ على بن بلال است كه شخصيتِ معاصر زيديه، محمد بن حسن عجرى (ت 1352 ق)، با نامِ إعلام الأعلام بأدلة الأحكام آن را گردآورى كرده است. در اين اثر رواياتِ جلد اول شرح الأحكام كه در اختيار بوده، به آنچه از اين كتاب در كتابِ تتمة الاعتصام آمده، ضميمه شده كه شامل 1149 حديث است كه بر اساس ترتيب ابوابِ كتابِ فقهى الأحكام تنظيم شده است. إعلام الأعلام در سال جارى (2002 م/1422 ق) در 548 صفحه به كوشش محققِ معاصر زيديه، عبدالله بن حمود عزّى، و به وسيله مؤسسه فرهنگى امام زيد بن على(ع)، براى اولين بار منتشر شده است.
همچنين بايد از كتاب تتمة المصابيح، ديگر اثر منتشر شده على بن بلال نام برد كه در آن كار استاد خود ابوعباس حسنى را در كتاب المصابيح تكميل كرده است. اينك هر دو با هم در يك مجلد به كوشش محقق معاصر زيديه، عبدالله بن عبدالله بن احمد حوثى، براى اولين بار منتشر شده است.

17. أمالى ظفر بن داعى

اين كتاب تأليفى است از ظفر بن داعى بن مهدى علوى استرآبادى كه از او با عنوان «سيد عالم»

1.در مورد شرح حال على بن بلال اطلاعات زيادى در دست نيست، ولى مى توان ر.ك: أعلام المؤلفين، ص ۶۶۲؛ مقدمه المصابيح، ص ۶۴؛ مقدمه إعلام الأعلام، ص ۱۱.

صفحه از 185