نقد متن (1)(پيشينه تاريخي) - صفحه 15

ولى اسود بن يزيد نقد عمر را بر وى چنين گزارش كرده است:
عن ابى اسحاق. قال: كنت مع الاسود بن يزيد جالساً في المسجد الاعظم. و معنا الشعبى. فحدث الشعبى بحديث فاطمة بنت قيس ؛ إن رسول الله(ص) لم يجعل لها سكنى و لا نفقه. ثم اخذ الاسود كفّاً من حصىً فحصبه به. فقال: ويلك! تحدث بمثل هذا. قال عمر. لا نترك كتاب الله و سنة نبينا(ص) لقول امرأة. لا ندرى لعلها حفظت او نسيت. لها السكنى و النفقة. قال الله عزوجل: ۱ لا تخرجوهن من بيوتهن و لا يخرجن إلاّ أن يأتين بفاحشة مبينة ۲ ؛ ۳
ابو اسحاق گويد: به همراه اسود بن يزيد در مسجد نشسته بودم و شعبى نيز همراه ما بود. شعبى روايت فاطمه دختر قيس را نقل كرد كه پيامبر(ص) براى زنى كه سه بار طلاق داده شود، حق مسكن و نفقه قرار نداد. آن گاه اسود مشتى ريگ برداشت و پرتاب كرد و گفت: واى بر تو، اين چنين حديث مى گويى؟ عمر گفت: ما كتاب خدا و سنت پبامبر خود را به خاطر سخن زنى رها نسازيم. شايد آن زن درست حفظ كرده و شايد نيز فراموش كرده است. زنى كه سه بار طلاق داده شده، حق مسكن و نفقه دارد؛ خداوند فرموده است: آنان را از خانه هايشان بيرون مكنيد، و بيرون نروند مگر آنكه مرتكب كار زشت آشكارى شده باشند.

دو . دوره تدوين حديث و علوم اسلامى (قرن چهارم تا دوره معاصر)

با تدوين علوم اسلامى به صورت رسمى كه از حديث آغاز مى شود و به فقه و اصول فقه و ديگر دانشها توسعه پيدا مى كند، نقد متن بيشتر مورد اهتمام قرار مى گيرد. اكنون براى نشان دادن سير تاريخى و استمرار آن، سخن محدثان، عالمان دراية الحديث، اصوليان و

1.سوره طلاق، آيه ۱.

2.صحيح مسلم، همان.

3.براى نمونه هاى بيشتر ر.ك: منهج نقد المتن عند علمأ الحديث النبوى، ص ۱۰۵ - ۱۴۴.

صفحه از 30