معناى لغوى و اصطلاحى و بررسى لغات مترادف و متشابه ابتلاست. در فصل دوم قانونى بودن اين سنت الهى و وسايل و ابزارهاى آن مورد بحث قرار گرفته است.
در اين زمينه با تكيه بر آيات و روايات و سخنان دانشمندان و بزرگان و مفسرين، تمامى راههايى كه بشر با آنها مورد امتحان قرار مى گيرد معرفى شده و درباره هر كدام توضيحاتى داده شده است. نويسنده در بخش سوم اين فصل، اجراى اين سنت الهى را از انحصار در حوادث سخت و ناگوار خارج دانسته و بر اين عقيده است كه بشر از راههاى ديگر نيز مورد ابتلا قرار مى گيرد دو راه عمده اين ابتلا عبارت اند از: قبض و بسط نعمت و رفع عذاب.
فصل سوم نيز در بيان عموميت ابتلا، يعنى ابتلاى انبيا و مؤمنين و شدت ابتلاى مؤمن و چگونگى ابتلا در اقوام و امتهاى پيشين است. در اين زمينه بيشتر از آيات قرآن و قصص قرآنى و روايات و نكات تاريخى استفاده شده است. فصل چهارم درباره رابطه ابتلا و علم خداوند و رابطه آن با اختيارات بشرى است.
در فصل پنجم نيز عكس العمل مردم در برابر امتحانات خداوند و صبر بر ابتلا و اهميت آن و نقش ابتلا در تكامل انسان از ديد آيات و روايات بررسى شده است.
نگارنده با حديثى از اميرالمؤمنين(ع) درباره نقش ابتلا در سازندگى بشر و تحول سير زندگانى او، پايان نامه خود را خاتمه داده است.

3 - ادب در تعاليم قرآن و سنت، محمدرضا غفورى، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث، دانشكده الهيات و معارف اسلامى دانشگاه تهران، استاد راهنما: حجت الاسلام على حجتى كرمانى، 1372، 232ص، دستنويس.

مباحث اين پايان نامه در دو بخش كلى تدوين شده است: مباحث كلى ادب و اخلاقيات و مصاديق اين مبحث از پيامبران و سيره آنان در زمينه آداب. نويسنده اين مباحث را در يك مقدمه و چهارفصل توضيح مى دهد.
فصل اول: نخست به تعريف اخلاق و بيان ريشه كلى اخلاق و مترادفات آن پرداخته