فصل دوم. طبقه روايى حضرت عبدالعظيم

شيخ طوسى در كتاب رجال خود حضرت عبدالعظيم را در زمرهُ اصحاب امام هادى(ع) و امام عسكرى(ع) برشمرده است؛ ^۱ اما برخى به استناد روايتى -كه در فصل قبل از ثواب الاعمال نقل شد، مدعى شده اند كه چون امام هادى در آن روايت به راوى مى گويد: ثواب زيارت قبر عبدالعظيم همچون زيارت حسين بن على(ع) است، حضرت عبدالعظيم پيش از عصر امام عسكرى(ع) فوت كرده و لذا از اصحاب امام عسكرى(ع) نبوده است. ^۲
همچنين حضرت عبدالعظيم هيچ گونه روايتى از امام عسكرى(ع) نقل نكرده است و اين امر، خود شاهد بر عدم معاصرت وى با آن امام است. بنابراين، برشمردن آن حضرت از اصحاب امام عسكرى(ع) نمى تواند صحيح باشد. اين اشتباه يا ناشى از نسخه هاى خطى و ناسخان آنها و يا ناشى از اشتباه خود شيخ است.
از سوى ديگر، به استناد روايات موجود و نيز تصريح بسيارى از رجاليان، حضرت عبدالعظيم از اصحاب امام جواد بوده است؛ امادر هيچ يك ازمصادر رجالى، آن حضرت را از اصحاب امام رضا ندانسته اند. تنها در كتاب الاختصاص، منسوب به شيخ مفيد، دو روايت به نقل از امام رضا(ع) آمده است.
در روايت اول، به صورت مرسل، نقل مى كند كه:

۰.روي عن عبدالعظيم، عن أبى الحسن الرضا(ع) قال:ياعبدالعظيم، أبلغ عنّى أوليائى السلام و قل لهم أن لا يجعلوا للشيطان على انفسهم سبيلاً... ^۳

از اين روايت استفاده شده كه حضرت عبدالعظيم ،نه تنها عصر امام رضا(ع) را