درك كرده، بلكه از جمله كسانى بوده كه مورد اعتماد و داراى موقعيت نزد امام بوده است؛ چه آنكه امام او را مأمور ابلاغ مطالبى به اولياو دوستدارانشان كرده اند.
برخى براى رفع استبعاد از مصاحبت آن حضرت با امام رضا(ع) به اين نكته هم استناد كرده اند كه هشام بن حكم (م 198ق ) از جمله مشايخ حضرت عبدالعظيم بوده و رواياتى را از وى نقل كرده است. با توجه به آنكه وفات امام رضا(ع) در سال 203ق، اتفاق افتاده، پس حضرت عبدالعظيم به طريق اولى مى توانسته از آن امام نقل حديث كرده باشد. ۱
استدلال فوق تنها امكان نقل حديث از امام رضا(ع) را اثبات مى كند و وقوع آن را به شكل قطعى اثبات نمى كند، همچنان كه منحصر بودن روايت از امام رضا(ع) در يك حديث و شواهدى ديگر، موجب آن شده كه اين روايت را تحريف شده بدانند؛ چه آنكه حضرت عبدالعظيم در روايات بسيارى، از امام هادى(ع) با كنيه ابوالحسن نقل حديث كرده و در اين روايت نيز وى با اين كنيه نقل حديث كرده و احتمالاً كاتبان حديث اشتباهاً كنيه ابوالحسن را بر امام رضا(ع) تطبيق كرده اند و نام ايشان را در برابر اين كنيه افزوده اند. ۲
از جمله قراينى كه مى تواند شاهدى بر اين مطلب باشد، آنكه از امام هادى(ع) درباره آن حضرت در حديث عرض دين نقل شده كه فرمود: «أنت ولينا حقاً؛ تو به حقيقت دوستدار ما هستى». ۳ و به همين جهت، امام پيامشان را به اولياى خودشان از طريق حضرت عبدالعظيم -كه خود از اولياى امام است ابلاغ كرده اند.
اما روايت ديگرى نيز به صورت مكاتبه از امام رضا(ع) نقل شده كه در موضوع ايمان حضرت ابوطالب است در آن روايت چنين آمده است:
1.عبدالعظيم الحسنى حياته و مسنده، ص ۳۶.
2.قاموس الرجال، ج ۶، ص ۱۹۳.
3.الامالى، صدوق، ص ۲۸۰ و ۲۸۳؛ صفات الشيعة، ص ۴۸؛ التوحيد، ص ۸۱؛ كمال الدين، ص ۳۷۹.
