شهر، الاّ اوّل ليلة من شهر رمضان، فإنّه يستحبّ ذلك لمكان ال آية.

دفاع ما

در دفاع از اين حديث، گاه گفته مى شود كه ما هميشه نمى توانيم استنباط و استدلال امامان را بفهيم اين استنباط امام شايد به گونه اى باشد كه براى ما قابل فهم نيست. امام از باطن آيه چنين فهميده باشد و يا فهم آن متوقف بر مسائلى باشد كه از حيطه درك و فهم ما بيرون است.
اين احتمال، گرچه در جاى خود صحيح است، ولى اصولاً در مواردى كه امامان وجه استنباط خويش را از آيه ذكر مى كنند و يا در مقام پاسخ به سؤال راوى هستند، بعيد است.
اينكه امامان از قرآن چيزهايى مى فهمند كه ما حتى تصوّر آن را نمى كنيم و يا اگر امامان حتى براى ما توضيح هم بدهند، درست قابل فهم براى ما نيست، جاى كلام نيست؛ ولى آن گاه كه امام براى ما سخن بگويد و استنباط خويش را توجيه مى كند و بر آن استدلال مى كند، حتماً بايد قابل فهم باشد. به ديگر سخن، بايد تلاش كرد تا وجه استنباط و فهم امام را فهميد؛ آرى در مواردى كه نفهميديم، قاعدتاً سخن بالا مصداق پيدا مى كند. هم اكنون تلاش مى كنيم تا وجه استنباط امام(ع) را در اين مورد دريابيم؛ چرا امام از اين آيه، استحباب آميزش را در شب اوّل ماه رمضان فهميده است، نه جواز آميزش را.
جمله «اُحلّ لكم»، گرچه به ظاهر، اصل جواز حليّت آميزش را مى رساند، ولى با توجه به ادامه آيه مى توان از آ استحباب آميزش را فهميد. در ادامه آيه مى خوانيم: «هنّ لباس لكم و أنتم لباس لهنّ». اين لحن استحباب را مى رساند، نه اصل جواز. اين لحن گويا دعوت به آميزش مى كند.
باز بنگريد:
فالأن باشروهن، وابتغوا ما كتب اللّه لكم.
اين جملات نيز گويا لحن استحباب را در خود دارد، به ويژه، «وابتغوا ما كتب اللّه لكم». (دقت كنيد)
درست است كه امر عقيب حظر و يا توّهم حظر وجوب را ايفا نمى كند، ولى