كتابهاي حديثي منتشر شده از زيديه(2) - صفحه 146

24. (مسند) شمس الأخبار (المنتقى من كلام النبى المختار)

اين كتاب تأليفى است از جمال الدين على بن حميد بن احمد بن على قرشى كه دانشمندى محدث و از معاصران امامِ زيديه، عبدالله بن حمزه (593 - 614 ق)، بوده و در سال 635ق، وفات يافته است. او، پدر و خاندانش از دوستداران خاندان پيامبر و امامان زيديه بوده اند. ۱ كتاب شمس الأخبار كه تنها اثر منتشر شده از اين مؤلف است، در دويست باب و در برگيرنده احاديثى در موضوعات مختلف و از كتابهاى مختلف حديثى است. مؤلف خود مى گويد:
در اين كتاب تصميم دارم تا به خواست خداوند زحمت پزوهشگران را بكاهم و پس از اطمينان از صحت سند احاديث، سندها را حذف و تنها به ذكر راوى اخير كه حديث از پيامبر را شنيده است، اكتفا كنم و هر كس بخواهد مى تواند به اصل كتابهايى كه اين مختصر از آن نقل شده مراجعه كند. براى تسهيل اين كار بر روى هر حديث علامتى گذارده ام كه منبع اصلى حديث را روشن مى سازد. ۲
برخى از موضوعات احاديث اين كتاب عبارتند از: اصول اعتقادات؛ فضايل، افضليّت و امامت على(ع)، مذمّت خوارج؛ فضايل خديجه و فاطمه(س)، ازدواج على(ع) و فاطمه(س)؛ فضايل حسنين و ديگر اهل بيت(ع) و مباحث اخلاقى و فضايل و رذايل آن. يكى از ويژگيهاى اين كتاب جامعيت مطالب و توجه به دو بعد تشويق و تحذير در مباحث اخلاق و آداب است كه تا آن زمان، در آثار اسلامى كمتر ديده شده است. آورده اند كه وقتى مؤلف بخشهاى نخست تأليف خود را به امام عبدالله بن حمزه عرضه كرد، او اين اثر را تحسين و از تأليف آن خوشنودى بسيار اظهار داشت.
پس از چاپ نخست اين كتاب كه در سال 1332 ق، به كوشش عبدالواسع بن يحيى واسعى، در مطبعة محمد محمد العبساوى و به وسيله شركة التمدن در مصر، در 332 صفحه منتشر شد و تحقيقِ در خور توجهى نداشت، چاپ دوم كتاب در سال 1407ق / 1987م، به

1.مقدمه شمس الاخبار؛ لوامع الأنوار، ج ۲، ص ۶۰؛ أعلام المؤلفين الزيدية، ص ۶۷۷.

2.مقدمه شمس الأخبار.

صفحه از 155