مقايسه اجمالي « الموضوعات » ابن جوزي با « اللئالي » سيوطي - صفحه 79

محمد بن عبيداللّه بن ابى رافع مدنى و پدرش عبيداللّه و دو برادرش فضل و عبداللّه (دو پسرِ ديگر عبيداللّه), وجدش ابو رافع و عموهايش رافع, حسن, مغيره, على و اولاد و نوه هايشان, همگى از سَلَف صالحِ شيعه بوده اند. آنها تأليفاتى دارند كه دلالت مى كند در تشيّع, ثابتْ قدم بوده اند كه ما در مقصد دوم از فصل دوازدهم كتاب الفصول المهمّة, آنها را ذكر كرده ايم.
امّا محمد, يعنى شخص مورد بحث, ابن عدى از او ياد كرده است; به طورى كه در آخر شرح حال وى در كتاب ميزان الاعتدال آمده است: «او در شمارِ شيعيان كوفه است». ذهبى هنگامى كه شرح حال وى را در ميزان الاعتدال نوشته, در كنارِ نام او حرف «ت.ق» گذاشته است كه اشاره به نويسندگانِ سنّى است كه احاديثِ وى را نقل كرده اند و در ادامه, ذكر نموده كه او از طريق پدرش از جدش حديث نقل مى كند و مندل و على بن هاشم, از او حديث نقل مى كنند.
من مى گويم: حبّان بن على, يحيى بن يعلى و غير از اينها نيز از او روايت كرده اند كه محمد بن عبيداللّه, گاهى از برادرش عبداللّه بن عبيداللّه نيز روايت مى كند; چنان كه افراد متتبّع, از آن آگاه اند. طبرانى نيز در المعجم الكبير با سند از محمد بن عبيداللّه بن ابى رافع, از پدرش, از جدش نقل كرده است كه پيامبر(ص) به على(ع) فرمود: نخستين كسانى كه وارد بهشت مى شوند, من و تو و حسن و حسين هستيم. ذرّيّه ما پشت سرِ ما و شيعيانِ ما از راست و چپِ ما, نخستين گروهى هستند كه وارد بهشت مى گردند. ۱

۰.طريق دوم: ابن جوزى, بعد از نقل طريق اوّل و ردّ آن, طريق ديگرى را نقل مى كند كه پيامبر اكرم فرمود:ب.
صلّى عَلَيَّ الملائكة و على عليِّ بن أبى طالب سبع سنين ولم يصعد أو لم ترفع شهادة أن لا اله الاّ اللّه من الأرض الى السماء الاّ منّى و من عليّ بن ابى طالب; ۲

1.المراجعات, قاهره: مطبوعات النجاح, ۱۳۹۶ق/۱۹۷۶م, چاپ هفدهم, ص۱۳۷.

2.الموضوعات, ج۱, ص۲۵۴ـ۲۵۵.

صفحه از 93