او همچنين در ادامه انتقاد خود از ابن جوزى, 24 حديث از مسند أحمد آورده كه ابن جوزى, آنها را احاديث موضوعْ شمرده است. ابن حجر, ضمن ردّ قول ابن جوزى, از احمد بن حنبل, دفاع مى كند. ۱
جلال الدين سيوطى نيز در پاورقى هايش بر كتاب القول المسدّد فى الذب عن السند ابن حجر, چهارده حديث ديگر را از الموضوعات ابن جوزى استخراج كرده كه در مسند أحمد آمده است و يادآور شده كه جايز نيست بر آنها نام «موضوع» نهاده شود. سيوطى, همچنين كتابى تأليف كرده كه شرح و پاورقى بر همان كتاب ابن حجر است و آن را القول الحسن فى الذب عن السنن ناميده است و در آن, يكصد و بيست و اندى حديث از الموضوعات ابن جوزى نقل كرده كه در سنن چهارگانه (يعنى سنن الترمذى, سنن أبى داوود, سنن النسائى و سنن ابن ماجة) وجود دارند. سيوطى در اين جا نيز بر ابن جوزى خُرده گرفته و او را در «وضعى» دانستنِ اين احاديث, شتابزده خوانده است. ۲
كتاب اللئالى المصنوعة فى الأحاديث الموضوعة
سرانجام, سيوطى تصميم گرفت كتاب الموضوعات ابن جوزى را تلخيص نمايد و احاديثى را كه در حقيقتْ موضوع نيستند, ولى در كتاب الموضوعات آمده اند, مورد نقد و تحقيق قرار دهد و رواياتى را كه جعلى هستند, ولى ابن جوزى آنها را ذكر نكرده, نقل نمايد و در واقع, كتابى فراگير و جامع, تهيه نمود و آن را اللئالى المصنوعة فى الأحاديث الموضوعة نام نهاد. ۳
سيوطى در مقدمه همين كتاب, بر اهمّيت آشنا كردنِ مردم با احاديث موضوع و ضرورتِ آگاه ساختن آنان بر سخنانى كه به دروغ به پيامبر اكرم نسبت داده شده اند, تأكيد مى كند و مدّعى است كه ابن جوزى, كتابى را جمع آورى كرده كه در آن, احاديث
1.القول المسدّد فى الذب عن المسند, ص۳۱ (به نقل از: علوم الحديث و مصطلحه, ص۱۹۱ـ۱۹۲).
2.همان جا.
3.منهج النقد فى علوم الحديث, ص۳۱۸.
