مقايسه اجمالي « الموضوعات » ابن جوزي با « اللئالي » سيوطي - صفحه 81

سپس مى افزايد: «واللّه أعلم».

با توجّه به اين كه اين طريقِ اخير كه سيوطى نقل كرده, در كنز العمّال ۱ و ساير مجامع حديثى نيز آمده است و او بعد از نقلِ اين طريق, متعرّض رجال و متن حديث نشده و در پايان با لفظِ «واللّه أعلم» جمله را تمام كرده است, ظاهراً او موضع ابن جوزى را قبول نداشته و در صحّت نظرها و اقوالِ او ترديد داشته است. لذا به نظر مى رسد نقل اين طريق توسطِ او, به خاطرِ نفيِ آراى ابن جوزى بوده باشد.

۰.د. طريق چهارم: سيوطى, در ادامه ضمن حذفِ برخى اسناد, طريق ديگرى را كه ابن جوزى آورده, مى آورد و از منهال بن عمرو از عَبّاد بن عبداللّه اسدى چنين نقل مى كند كه على(ع) مى فرمود:أنا عبد اللّه و أخو رسوله و أنا الصديق الأكبر لايقولها بعدى الاّ كاذب, صلّيت قبل الناس سبع سنين. ۲

سپس, سخن ابن جوزى را در ردّ اين حديث مى آورد كه او گفته است: «اين حديث, موضوع است و آفت آن, عبّاد است و شعبه, منهال را ـ كه ناقل حديث از عبّاد است ـ, ترك كرده است». سيوطى, سپس ضمن مخالفت با ابن جوزى, به نقدِ آراى او مى پردازد و مى نويسد:
من درباره منهال مى گويم بخارى و صاحبان سنن اربعه, از او روايت كرده اند و ابن معين درباره او گفته «ثقه است» و [ذهبى] در ميزان الاعتدال گويد: «شعبه, از او روايت مى كرد و سپس در آخر, وقتى گفته شد كه از منزل او صداى غنا شنيده شده است, روايتِ از او را ترك كرده است» و [ظاهراً ذهبى] گفته است: «اين, موجبِ رها كردن شيخ نمى شود».
امّا درباره عبّاد, با اين كه ابن المدينى حديث او را ضعيف مى داند, ولى ابن

1.منتخب كنزالعّمال, على المتقّى الهندى, بيروت: داراحياء التراث العربى, ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م, چاپ اوّل, ج۴, ص۶۴۴.

2.اللئالى المصنوعة, ج۱, ص۲۹۴.

صفحه از 93