2. ترجمه صحيفه سجاديه
چنان كه از فهرست كتاب خانه آستان قدس بر مى آيد و طبق آنچه از ديباچه ترجمه صحيفه سجّاديه مستفاد مى شود, وى سه شرح بر صحيفه كامله نوشته است: شرح نخست او به عربى بود كه آن را در سال1073ق, تأليف كرد و چون براى عمومْ مورد استفاده نبود, شرحى ديگر به فارسى تأليف نمود. اين شرح نيز چون لغات عربى فراوانى در آن به كار رفته بود, مقبول عامّه نيفتاد. لذا شرح سومى را به فارسى روانْ انشا كرد كه مورد توجّه واقع شد. ۱ شيخ آقا بزرگ مى نويسد كه نسخه اى از اين شرح سوم را نزد شيخ زين العابدين مهربانى سرابى (م1356ق) ديده است كه اين گونه آغاز شده بوده: «الحمد للّه الذى هدانا لهذا و ما كُنّا لنهتدى لولا أن هدانا اللّه». ۲
ملاّصالح در مقدمه اين ترجمه مى نويسد:
پيش از اين, كسى به ترجمه فارسى صحيفه سجّاديه مبادرت ننموده بود, بجز شيخ الاسلام مولانا بديع الزمان قهپايى. اين شرح, بر فوايد خوبْ محتوى است و البّته از افادات سيّدِ استاد, ميرمحمّد باقر داماد, خالى نيست. ۳
3. ترجمه عهدنامه مالك اشتر
اين ترجمه, چنين شروع مى شود:
سپاس و ثنا خداوندى را رواست كه ذاتش از وصمت فنا و زوال, معرّى است.
شيخ آقا بزرگ, آن را شرحى بر عهدنامه مالك شمرده و گفته كه نسخه اى از آن, در كتاب خانه مدرسه سپهسالار, موجود است. در فهرست كتاب خانه مزبور آمده است كه در نسخه متعلّق به حاج محتشم السلطنه اسفنديارى, بيتى ذكر شده كه مصرع دوم آن, بنا به حساب جُمل, سال 1094 مى شود كه چه بسا تاريخ تأليف اين اثر باشد و گويا روغنى آن را از شرح فارسى اش بر نهج البلاغه
1.مينودَر يا باب الجنّه قزوين, محمد على گلريز, قزوين: انتشارات طه, ۱۳۶۸ش, ج۲, ص۱۹۲, اوّل.
2.الذريعة, ج۴, ص۱۱۲.
3.مينودر, ج۲, ص۱۹۹. نسخه اى عكسى از اين اثر, نزد نگارنده موجود است.
