و شخصيت هايى كه داريم اين تعبير كه هر كس قبرش را زيارت كند كأنّه قبر اباعبداللّه امام حسين عليه السلام را زيارت كرده نيامده، خوب اين خيلى حرف مهمى است كه اين امتياز مخصوص ايشان شده. من در بحث هايى كه بعداً مى كنم آثارى كه حضرت عبدالعظيم در تاريخ سياسى اسلام به خصوص در ايران داشتند قابل تشبيه به حادثه عاشوراست كه تأثيرگذار بودند. شايد مثلاً يكى از وجه مشابهتها همين باشد كه هنوز هم ما آينده تاريخ را نمى دانيم، چه مى دانيم كه در تهران و رى و ايران چه مى گذرد و چه تأثير از اين آستان مقدس در آينده داريم. ولى تا اينجا خودش يك وجه شبهى را خلق مى كند براى ما كه در صحبتهاى بعدى توضيح مى دهم.
نقطه اى هم كه در اظهارات نديدم و در مقالات هم برخورد نكردم اين است كه چرا حضرت عبدالعظيم عليه السلام در آن دوره با امام رضا ملاقات نداشتند؟ اگر ملاقات داشتند چرا چيزى نقل نكردند؟ آن روايت معروفى كه نقل شده، پيام ايشان اينقدر اهميت داشته كه امام رضا به ايشان پيام مى دهند اگر فرض كنيم كه اين روايت كاملاً درست باشد كه امام رضا به ايشان پيام مى دهند و پيام هم سياسى است وقت پيام را آقايان ملاحظه بكنيد. امام رضا مى فرمايند كه به شيعيان ما بگوئيد كه اين اختلافاتشان را كنار بگذارند ـ الآن مثلاً مثل وضع فعلى خودمان كه قابل تشبيه هست ـ مى فرمايند كه ما دشمن خيلى داريم ـ البته تعبير از شيطان است ـ اينها مواظب باشند، اينجورى همديگر را تخريب نكنند اين باعث مى شود كه شما متلاشى بشويد تعبير تمزيق را امام رضا دارند. مى ترسم شما متلاشى بشويد.
خوب اين پيام را چطور امام رضا عليه السلام از طريق حضرت عبدالعظيم كه در روايات شما يك سابقه اى از همكارى و همراهى نقل روايت و چيزى ديده نمى شود ابهامى است كه من هنوز جواب براى آن نديده ام. خوب بالاخره شما مى گوييد هزار و دويست و پنجاهمين سال تولد ايشان را برايش برنامه گرفتيد معنايش اين است كه

كه از اين جايگاه ما توقع داريم براى آينده، صحبت من اينها خواهد بود.
حضرت عبدالعظيم را به اندازه كافى در مقالات معرفى كرده اند و طبعاً امروزه هم اكثر گويندگان همين ها را خواهند گفت. يكى از ويژگى هاى ايشان اين است كه در گروه مجاهدان بنى الحسن هستند. آقايان مى دانند كه آن دوره در تقسيم بندى هايى كه بود فرزندان امام حسن جزء نيروهاى مجاهد بسيار زبر الحديد زمان و به تعبير خيلى ها تندرو زمان بودند كه خيلى از كسانى كه مى خواستند ملاحظات سياسى داشته باشند به آنها نزديك نمى شدند. و تفاوتى هم داشتند با فرزندان امام حسين از اين جهت كه اين خودش قابل بحث است. يكى از نكاتى است كه يك قدرى بيشتر بايد روى اين كار بكنيم.
روايت معروفى است كه وقتى اينها را مى بردند به زندان يك جمعى شان را ، حضرت صادق از پشت درى يا پنجره اى وقتى كه منظره اسارت آنها را ديدند گريه كردند و گويا بعد از آن هم چند روزى تب كردند از ناراحتى؛ اين وضعى بود كه براى فرزندان امام حسن بود. و جدّ ايشان يعنى پدر بزرگشان حضرت على (على ابن حسن بن زيد) جزء همان گروهى بودند كه امام صادق بر ايشان گريه كردند و ايشان در همان زندانى كه رفتند شهيد شدند و سقف زندان را ـ به دستور منصور ـ بر سرشان خراب كردند و همانجا قبرشان شد. به نظرم صدام هم همان خيالات به سرش بود و بخشى از پروژه صدام شباهت دارد به آن كارهايى كه خلفاى عباسى بر سر بچه هاى امام حسن عليه السلام و مجاهدان شيعه مى آورند، در آن موقع.
به هر حال ايشان در زندگى شان گويا الهام زيادى از زندگى پدربزرگشان حضرت على داشتند (على بن الحسن). خوب همين كه الهامات زياد در تاريخ ايشان هست با اين همه عظمت كه مى بينيم اين خودش دليل بر زندگى سياسى مخفى ايشان است. من يكى از نكاتى كه برايم مبهم بود، در همين بررسى روزهاى اخير يك نقبى بر آن زدم كه شايد حل بشود. اين كه چطور درباره اين همه امام و امامزاده