هر كدام، چند هزار يا چند صد حديث انتخاب كنند و در كتاب هاى خود مرتب سازند. ^۱ علامه امينى در مجلد پنجم الغديرگزارش مبسوط و مفصّلى از كثرت جعليات در اهل سنت ارائه كرده است. ^۲
اما به گواه بررسى هاى تاريخى، در خصوص حديث شيعه مشكلات ذكر شده در حديث اهل سنت، به وجود نيامد و فاصله صدور حديث و كتابت آن به حدى نبود كه متضمن تغيير چشمگير در الفاظ حديث يا تغيير فاحش در معانى آن و از اين دو بالاتر، كثرت جعليات گردد.

1 . علل اهتمام شيعه به كتابت حديث

مى توان گفت كه بزرگان شيعه و در رأس آنها اصحاب ائمه اطهار عليهم السلام با الهام از فرهنگ قرآن و سنت و سيره رسول خدا صلى الله عليه و آله و امامان خود، از همان آغاز صدور حديث متعهد به ثبت و نگارش حديث شده و در اين راه پيش قدم بوده اند. از نظر انگيزه هاى قرآنى، طبق نقل مشهورِ مورد قبول فريقين، نخستين پيام وحى با فرمان «اقرأ» آغاز گرديد ^۳ در سوره قلم ـ كه از قديمى ترين سوره هاى نازل شده قرآن است ـ خداوند به قلم و آنچه به نگارش در مى آيد، سوگند خورده است كه مطابق يكى از وجوه تفسيرى آيه، مقصودْ مطلق كتابت و نويسندگى است. ^۴ در قرآن كريم همچنان از ابزار و ادوات نگارش، به طور مكرر، سخن به ميان آمده است. ^۵ در آيه ديْن خداوند به مسلمانان توصيه مى كند:
يَـأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُب بَّيْنَكُمْ كَاتِبُم بِالْعَدْلِ ...^۶
و سپس در فلسفه اين نگارش مى فرمايد:
ذَ لِكُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَـدَةِ وَأَدْنَى أَلاَّ تَرْتَابُواْ .^۷
بديهى است در شرايطى كه در مورد يك امر اجتماعى ساده مانند قرض دادن اموال يا انجام معاملات، ثبت و كتابت اهميت داشته باشد، در مسائل فرهنگى و دينى ـ كه ماندگارى علوم، وابسته به كتابت است ـ اين كار از اولويت بيشترى برخوردار باشد. نكته مهم ديگر در قرآن، به كارگيرى مكرر