اين حديث ، مستفيض و حتى به قول برخى مانند سخاوى ، متواتر است و مراد از قرن ، بنا بر قول مشهور ، يكصد سال است و يا به قول برخى 120 سال . اگر چه قول ضعيف و مردودى هم وجود دارد كه قرن را ده سال دانسته است . در هر حال ، مراد پيامبر صلى الله عليه و آله از قرن ، عصر صحابيان است ۱ و واضح است كه توصيف صحابيان به بهترينِ انسان ها ، ملازم با عالى ترين درجه عدالت است .
۲.لا تسبوا أصحابى ، فوالذى نفسى بيده لو أنفق أحدكم مثل اُحدٍ ذهبا ما أدرك مُدَّ أحدهم ولا نصيفه . ۲
۰.اصحاب مرا دشنام ندهيد . به خدايى كه جانم در دست اوست ، اگر يكى از شما مانند [ كوه ] اُحد را انفاق كند ، به اندازه پيمانه يكى از آنان و حتى نصف پيمانه يكى از آنان را درك نكرده است .
وجه استدلال به اين حديث آن است كه توصيف صحابيان به غير عدالت ، به منزله دشنام دادن به آنان است ، به خصوص آن كه پيامبر صلى الله عليه و آله در اين حديث ، برخى از كسانى كه حضرتش را درك كرده بودند و مصاحب حضرتش بوده اند ، از تعرّض به برخى از صحابيان ، نهى كرده است . بنا بر اين ، به طريق اُولى ، كسانى كه بعد از صحابيان پا به عرصه وجود مى گذارند ، نبايد صحابيان را دشنام دهند و يا به غير عدالت وصف كنند . ۳
۳.اللّه اللّه ، فى أصحابى! لا تتخذوهم غرضا ، فمن أحبَّهم فبحبِّى أحبَّهم ، ومن أبغضهم فببغضى أبغضهم ، و من آذاهم ، فقد آذانى ، و من آذانى ، فقد آذى اللّه ، ومن آذى اللّه ، فيوشك أن يأخذه . ۴
1.ر .ك : فتح المغيث ، السخاوى ، ج۳ ، ص۹۳ .
2.شرح صحيح مسلم ، ج۱۶ ، ص۳۲۶ ـ ۳۲۷ ، ش ۲۵۴۱ (كتاب فضائل الصحابة) ؛ سنن الترمذى ، ج۵ ، ص۵۰۸ (ش ۳۸۶۱) .
3.فتح المغيث ، السخاوى ، ج۳ ، ص۹۳ .
4.سنن الترمذى ، ج۵ ، ص۵۰۹ (ش ۳۸۶۲) ؛ صحيح ابن حبّان (بترتيب ابن بلبان) ، ج۱۶ ، ص۲۴۴ (ش ۷۲۵۶) .
