۰.خدا را خدا را گواه مى گيرم در مورد اصحابم! آنها را مورد غرض هاى خود قرار ندهيد . پس هر كس كه آنها را دوست بدارد ، من هم به دوستى خود ، ايشان را دوست مى دارم ؛ و هر كس كه آنها را دشمن بدارد ، من هم به دشمنى ام ايشان را دشمن مى دارم ؛ و هر كس كه آنها را آزار دهد ، همانا مرا آزار داده است ؛ و هر كس كه مرا آزار دهد ، همانا خدا را آزار داده است ؛ و هر كس كه خدا را آزار دهد ، پس نزديك است كه او جانش را بگيرد .
دلالت اين حديث بر عموم مدّعا ، بسيار روشن است .
۴.أنتم تُوَفُّون سبعين أُمّة أنتم خيرها وأكرمها على اللّه عز و جل . ۱
۰.شما حقّ هفتاد امّت را ادا كرديد . شما بهترين امّت هاييد و [ نيز ] با كرامت ترينِ آنها نزد خداوند .
دلالت اين حديث ، مانند دلالت حديث اوّل و بلكه بهتر از آن است .
در مجموع ، چنان كه ملاحظه شد ، روايات مذكور ، عموم صحابيان را بى هيچ استثنايى ، بهترين و با كرامت ترينِ انسان ها معرّفى كرده است و از دشنام دادن و دشمنى با آنان نهى كرده است و اين ، به معناى ثبوت عالى ترين درجه عدالت براى جميع آنان است .
خطيب بغدادى در الكفاية ، بعد از نقل آيات مذكور و برخى از رواياتى كه نقل گرديدند ، قديم ترين سخن را در تعديل جميع صحابيان با سند خود از ابو زرعه رازى (م 264 ق) چنين نقل كرده است :
هرگاه كسى را ديدى كه بر يكى از اصحاب رسول خدا نقيصه وارد مى كند ، بدان كه او در باطن كافر است ، زيرا رسول خدا حق بوده و قرآن نيز حق است و آنچه را كه او آورده ، حق است ، و همانا صحابيان ، قرآن و سنّت را به ما رسانده اند و همانا آنان ، جرح شهود ما را اراده كرده اند تا بدين وسيله ، قرآن و
