منجر شد، اين است كه وى تنها تفسير شاخت از پديده حلقه مشترك را بررسى مى كرد. اگر وى به اين احتمال توجه داشت كه حلقه مشترك چه بسا يكى از اولين مدوّنان روشمند حديث باشد، نتايج بهترى به دست مى آورد .

3 . روش هاى تحليل و تاريخ گذارى احاديث

1 ـ 3 . تاريخ گذارى احاديث

همچنان كه از مباحث گفته شده تا اينجا خوب پيداست، محققانى كه عموما به اِسناد بدبين بوده، با اين حال درصدد استفاده از روايات اسلامى براى رسيدن به نظريه اى در باب خاستگاه و تحولات اوليه دين اسلام بوده اند، همواره تنگناى دشوارى را روياروى خود داشته اند . براى تعيين دوره زمانى شكل گيرى احاديث، چه معيار ديگرى جز حديث در اختيار داريم؟ نخستين قرينه يا شاهدى كه به ذهن مى رسد اين است كه ببينيم هر روايت براى اولين بار چه هنگام به منابع حديثى راه يافته است . شاخت، يُنبُل و بسيارى ديگر، اين شيوه تاريخ گذارى را به كار گرفته اند . قديمى ترين منبعى كه روايتى را در آن مى يابيم، حد نهايى زمانى (terminus ante quem)است؛ يعنى بايد اين روايتْ دست كم در زمان تأليف يا تدوين آن كتاب موجود بوده باشد . اما شاخت و يُنبُل از اين هم فراتر رفتند و مدعى شدند زمان و مكان تأليف اين قديمى ترين منبع، مهد پيدايشِ (breeding ground)روايت مورد بحث بوده است؛ يعنى به نظر آنان، اين روايت پيش از تأليف آن منبع [= حد اوليه زمانى ]terminus post quem وجود نداشته است. اين استنتاج مبتنى بر برهان خُلف (anargument from silence)است. شاخت ـ كه تنها به روايات فقهى توجه و اهتمام داشت ـ چنين احتجاج مى آورد:
بهترين راه براى اثبات اين كه روايتى در فلان زمان وجود نداشته، اين است كه مسأله يا مناقشه اى پيدا كنيم كه در آن، هيچ كس اين روايت را حجت فقهى خود قرار نداده باشد؛ حال آن كه اگر چنين روايتى وجود داشت، استناد به آن حتمى و قطعى بود .
يُنبُل حتى دامنه استفاده از اين برهان خلف را به آن دسته از جوامع حديثى مى كشاند كه در آنها هيچ گونه بحث فقهى نمى توان يافت . وى در دفاع از رأى خود استدلال مى كند كه عادت مدوّنان مسلمان اين بود كه تمام آنچه از پيشينيانِ خود به دست آورده بودند، در مجموعه هاى تأليفى خود بگنجانند ؛ لذا هر يك از اين جوامع را بايد حاوى تمام روايات موجود در زمان و منطقه خود به شمار آورد . اين استنتاج كه «هيچ روايتى را نمى توان قديم تر از نخستين منبعى دانست كه در آن ذكر شده است»، از سوى آن دسته از محققان غربى مورد نقد قرار گرفت كه معتقد بودند مقدمات و فرضيه هاى شاخت و يُنبُل در اين راه خود محل ترديدند و اساسا كمبود منابع كهن، راه ما را براى رسيدن به چنين استنتاجى بسته است .
برخى از غربيان، بدون توسل به برهان خلف، از روش تاريخ گذارى روايات بر پايه قديمى ترين