كتاب مزبور سخنى نقل نكرده است. با اين حال در مواردى اختلاف ميان شيخ و نجاشى، هميشه نمى توان به تقدم سخن نجاشى حكم كرد، بلكه حاكم نهايى در غالب موارد، قرائن و امارات خارجى است. ۱
برخى از محققان، امتيازات نجاشى را در اين امور خلاصه كرده اند:
1 . وى از خاندان عرب بودند.
2 . عرب شناسى ماهر و كم نظير بودند.
3 . استادان وى از مجتهدان طراز اول فنى رجال بودند از جمله: ابن نوح سيرافى، حسين بن عبيداللّه غضايرى و شيخ مفيد و...
4 . وى تنها در همين رشته ى علمى، عمر پر بركتش را وقف نمودند.
5 . ايشان، مصادر و مأخذ بى شمارى از رجاليون و محققان قبل از خود را در اختيار داشته اند. ۲
استاد جعفر سبحانى از انديشمندان برجسته معاصر در اثر سودمند خود، ويژگى ها و امتيازات نجاشى و الفهرست وى را اين گونه بر شمرده است:
1 . اختصاص كتاب وى به رجال شيعه.
2 . جرح و تعديل راويان در اكثر موارد.
3 . دقت و تأمل در مقالات و افادات وى :
والمعروف انه اثبت علماء الرجال و اضبطهم و اضبط من الشيخ و العلاّمه، لان البناء على كثرة التأليف يقتضى قلة التأمل» ۳ .
4 . گستردگى اطلاعات وى در خصوص دانش رجال و آشنايى فراوان با افراد، اوصاف، انساب و امثال آن.
5 . بهره گيرى گسترده از استادان فن رجال نظير غضايرى، سيرافى، ابن الجندى، ابن قرّه كاتب و...
6 . الفهرست نجاشى پس از الفهرست شيخ نگاشته شده است؛ و چه بسا در مواردى، آراى و نظرات شيخ را تصحيح نموده است و در واقع رجال نجاشى به منزله حاشيه و پاورقى بر الفهرست شيخ طوسى رحمه الله به حساب مى آيد :
1.چهار كتاب اصلى علم رجال ، ص ۵۷ ـ ۵۸ به نقل از قاموس الرجال ، ج ۱، ص ۳۷ ـ ۳۹.
2.رجال نجاشى مهمترين كتاب رجال شيعه ، ص ۱۶۴ ـ ۱۶۸.
3.مشهور اين است كه وى دقيق ترين و ضابط ترين رجال شناسان است و حتى از شيخ (طوسى) و علاّمه (حلّى) نيز اضبط است؛ زيرا تأليفات زياد نوعا ملازم با كم دقتى است.
