جريان هاى افراطى با نفوذ در مكتب اهل بيت عليهم السلام به ساختن احاديث غلوآميز پرداختند و با جعل احاديثى مبنى بر تحريف قرآن، آياتى از قرآن را با تغييرات در الفاظ و يا افزودن كلماتى بر آنها و به ائمه عليهم السلام منسوب نمودند.
وجود احاديث ساختگى در ميان روايات، زايشگاه جريان تفريطى در ميان برخى از انديشمندان جهان اسلام گرديد كه بعدها به نام «القرآنيون» شناخته شدند. اين گروه هر گونه فهم و تفسير قرآن را بى نياز از مراجعه به بيانات پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام مى دانند و تمامى معارف قرآن و جزئيات آن را بدون مراجعه به بيان معصومان عليهم السلام تفسير مى كنند.
2 ـ 6 . جريان افراطى در تفسير مأثور: گروهى كه به نام «اخباريون» شناخته شده اند، هرگونه فهم از قرآن را بدون مراجعه به ائمه عليهم السلام باطل دانسته، كلام وحيانى قرآن را بيرون از اصول حاكم بر محاورات عقلايى مى دانند و حجيت ظواهر قرآن را نمى پذيرند. عمده دليل آنان برخى روايات است كه، به ظاهر، دلالت دارند كه در فهم قرآن تنها بايد به بيان معصومان عليهم السلام مراجعه كرد و عقل هاى انسان هاى عادى از فهم قرآن عاجزند.
اشكال اين گروه آن است كه : اولاً ، در دوران آغازين نزول قرآن و خواندن آيات آن براى مشركان، به گواهى شواهد تاريخى، گروهى از آنان تنها با شنيدن آيات ، شيفته قرآن مى شدند و دعوت پيامبر صلى الله عليه و آله را مى پذيرفتند و برخى هم با فهم معارف آن، منافع مادى و فرهنگى خويش را در خطر مى ديدند و به مخالفت با پيامبر صلى الله عليه و آله پرداخته و بر آن پافشارى مى كردند؛ اين در حالى بود كه هيچ بيانى هم از پيامبر صلى الله عليه و آله در تفسير آيات به آنان نمى رسيد. با وجود اين چگونه مى توان چنان ادعايى داشت؟!.
ثانياً . با رواياتى كه توصيه به فهم و تدبر در قرآن مى كنند ، چه بايد كرد؟
ثالثاً . خود قرآن تأكيد دارد كه به گويش عربى مبين نازل شده است و مخالفانش را به تحدى با آن فرا مى خواند، چنانچه ظواهر قرآن قابل فهم براى عقل هاى عادى نباشند، اين فرا خوانى لغو خواهد بود.
رابعاً . احاديثى كه قرآن را ميزان براى شناختن احاديث ساختگى از احاديث واقعى معرفى مى كنند، دلالت دارند كه قرآن براى غير معصومان عليهم السلام قابل فهم بوده و حجت است.
به نظر مى رسد كه مشكل آنان در آنجاست كه به بزنگاه آن دسته از روايات، درست پى نبرده، دچار اين اشتباه شده اند.

7 . راه در امان ماندن تفسير مأثور از روايات ساختگى

براى اين كار نيازمند به كارگيرى قواعد علوم حديث هستيم . در اينجا، با نگاهى گذرا، به دو مبحث مهم مى پردازيم: مبحث اول، اين كه از جهت «سند»، كدام دسته از احاديث مى توانند در تفسير قرآن