دنبال يادگيرى مفهوم كلمه در زمان صدور و نزول هستيم.
تطوّر و دگرگونى معانى واژه ها، لازم مى سازد كه با مراجعه به خبرگانى آشنا به معناى لغت در زمان نزول ، به درك معناى واژه اقدام نايل آييم.
نزديك شدن به معانى واژه از راه هاى گوناگونى ممكن است. مراجعه به موارد استعمال لغت در قرآن با استفاده از كتب غريب القران، مراجعه به فرهنگ عمومى مردم در زمان صدور و... يكى از بهترين راه هاى دستيابى به معناى واژه استفاده از روايات است.
پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام در مواردى ، به توضيح معناى واژه هاى قرآنى پرداخته و آن را تبيين مى كنند؛ زيرا آنان ، به عنوان آگاه ترين فرد به معانى الفاظ نازل شده ، مورد مراجعه مردم بوده اند . داود بن قاسم جعفرى مى گويد :
قلت لابى جعفر عليه السلام : جعلت فداك، ما الصمد؟ قال : السيد المصمود اليه في القليل والكثير.^۱
در متن ديگرى ، از «روح» پرسش شده و امام عليه السلام آن را موجودى غير از ملائكه مى شمارد و به آيه «تَنَزَّلُ الْمَلَـئِكَةُ بالرُّوحُ»^۲ استناد مى كند. ^۳
در موردى ديگر ، از امام عليه السلام درباره معانى واژه هاى رفث و فسوق و جدال پرسيده اند.
امام عليه السلام فرموده اند :
اما الرفث فالجماع وامّا الفسوق فهو الكذب... والجدال هو قول الرجل لا واللّه وبلى اللّه وسباب الرجل الرجل.^۴
جناب عبدالعظيم حسنى از امام جواد عليه السلام درباره معانى الفاظ «والمنخنقة والموقوذة والمتردّية والنطيحة» ـ كه در سوره مائده بدان ها اشاره شده است ـ پرسيده و امام جواب داده اند :
المتخنقة التى انخنقت باخناقها حتى تموت والموقوذة التى مرضت وقدفها المرض حتى لم يمكن بها حركة والمتردّيه التى تتردّى من مكان مرتفع الى اسفل او تتردى من جبل او في بئر فتموت والنطيحة التى تنطحها بهيمة اخرى فتموت.^۵
گونه ديگر استفاده از روايات در فهم لغات آن است كه موارد استعمالى واژه در روايات مورد بررسى قرار گيرد. روايات معصومين عليه السلام نمايى از فرهنگ عمومى زمان نزول است. بديهى است كه گونه استعمال الفاظ و اشاره آنها به معانى در روايات ، همانند شعر و فرهنگ