امام صادق عليه السلام فرموده است:
نَحْنُ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ وَ نَحْنُ نَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ.۱
و هم از معصومين نقل شده است كه :
فَرَسُولُ اللَّهِ ص أَفْضَلُ الرَّاسِخِينَ فِي الْعِلْمِ.۲
بنابراين مى توان ادعا كرد كه براى فهم و درك تأويل قرآن، تنها راه ممكن مراجعه به معصومين و استفاده از خرمن دانش ايشان است. تأويل به معناى دستيابى به حقيقت معنايى قرآن به آسانى در دسترس كسى قرار نمى گرفت زيرا مرحله بالاتر از علم معمولى بود.
امام باقر عليه السلام درباره جابر فرموده است:
رحم اللّه جابرا لقد بلغ من علمه انه تعرف تأويل هذه الاية «أن الذى فرض عليك القرآن لرادك الى معاد» يعنى الرجعة.۳
8 ـ 3 . بيان معارف قرآنى (تبيين آموزه هاى وحيانى)
تاكنون به مواردى از سخنان معصومين اشاره كرده ايم كه شاكله تفسيرى داشته و ناظر به آيات قرآن بوده اند. آيا در استفاده از روايات در فهم آيات تنها بدين موارد بايد بسنده شود؟
بسيارى از كسانى كه به تفسير نقلى پرداخته اند تنها اين روايات را مد نظر داشته اند. طبيعى است كه با اين زاويه ديد، شمار روايات تفسيرى ـ به خصوص روايات صحيح ـ بسيار كم خواهد بود.
به نظر مى رسد اين شيوه چندان بر صواب نباشد. مقصود از «مبيّن» بودن پيامبر و ائمه عليهم السلامآن نيست كه آنان تنها به تفسير و تبيين اصطلاحى قرآن بپردازند. حقيقت آن است كه تمامى حركات و سكنات و سخن و سكوت معصومين تفسير قرآن است. درباره اخلاق پيامبر صلى الله عليه و آلهگفته اند: كان خلقه القرآن ۴ تمامى سخنان معصومين عليهم السلام، تبيين آموزه هاى وحيانى است حتى اگر به ظاهر ناظر به آيه اى از قرآن نباشد.
اگر قرآن درباره دعا مى فرمايد:
1.الكافى، ج ۱، ص ۲۱۲.
2.همان.
3.تفسير القمى، ج ۱، ص ۲۵ .
4.تنبيه الخواطر، ج ۱، ص ۸۹ به نقل از امام صادق عليه السلام مسند ابن حنبل، ج ۶، ص ۹۱ به نقل از عايشه.
