درآمد

اَمَل، در لغت

اَمَل و رجا، از جهت معنا به يكديگر نزديك اند و برخى لغت شناسان گفته اند كه معناى واحدى دارند و ميان آنها اختلاف اندكى وجود دارد . خليل بن احمد فراهيدى گفته است :
اَمَل، يعنى اميد . ^۱
ابن فارِس نيز آنچه را فراهيدى گفته، تأييد مى كند و مى گويد :
اَمَل ، يعنى درنگ و انتظار . ^۲
در تاج العروس، درباره معناى «اَمَل» آمده است :
اَمَل، بر وزن جَبَل و نَجْم و شِبْر (وزن آخر، به گفته ابن جنّى) ، به معناى اميد است . معروفش همان وزن نخست (جَبَل) است. از ظاهر سخن فيروزآبادى و برخى ديگر، بر مى آيد كه آرزو و اميد ، يك چيز است ؛ امّا علماى لغت شناس ، ميان آن دو فرق گذاشته اند. مِناوى مى گويد: امل يا رَجا، توقّع حصول چيزى است و بيشتر در موردى به كار مى رود كه حصول آن ، دور به نظر برسد . مثلاً اگر

در اختيار علاقه مندان قرار مى گيرند .
گفتنى است كه در اين سلسله آثار ، براى آنچه مربوط به رفتار يا احوال خاص است (مانند : ادب ، اذان ، شادى و آرزو) ، نام «فرهنگ نامه» و براى آنچه مربوط به گروه هاى اجتماعى (مانند : بسيجيان ، جوانان و كودكان) مى شود و يا آموزه هاى حكيمانه پيشوايان بزرگ اسلام يا حكماى بزرگ الهى (چون لقمان حكيم) را ارائه مى نمايد ، نام «حكمت نامه» را برگزيديم .
فرهنگ نامه آرزو ، سومين كتاب از مجموعه فرهنگ نامه هايى است كه با هدف تصحيح و تقويت فرهنگ ارزش هاى رفتارى در دست تدوين اند .
در اين فرهنگ نامه، مسائل مهمى، مانند: نقش آرزو درزندگى، گُم شده حقيقىِ انسان، راه رسيدن به آرزوها، فوايد كوتاه كردن آرزو، خطر آرزوهاى طولانى، خاستگاه آرزوهاى بيهوده و زيان هاى آرزوهاى پوچ و بى حاصل، از منظر قرآن و حديث ، مورد بررسى قرار خواهد گرفت.
گفتنى است كه در تدوين اين مجموعه ، از همكارى محقق ارجمند جناب آقاى محمّد كاظم طباطبايى بهره بردم . از ايشان و ديگر همكارانى كه در «پژوهشكده علوم و معارف حديث» ، در ساماندهى اين اثر سهيم هستند ، بويژه مترجم گران قدر آن ، جناب آقاى حميد رضا شيخى ـ كه با ترجمه زيبا و دقيق خود ، فهم آيات و احاديث اين فرهنگ نامه را براى پارسى زبانان ميسّر ساخت ـ صميمانه سپاس گزارم واز خداوند منّان ، پاداشى در خور فضل و كرامتش ، براى آنان مسئلت دارم .
ربّنا! تقبّل منّا؛ إنّك أنت السميع العليم.
محمدى رى شهرى
24 خرداد ماه 1384
17 جمادى اول 1427